Łysienie plackowate to schorzenie, które dotyka nawet 2% populacji ogólnej. Występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, a pierwsze objawy przeważnie pojawiają się już w młodym wieku, bo przed 30. rokiem życia. Dla niektórych łysienie może być krępującą dolegliwością, mocno związaną z poczuciem własnej wartości i atrakcyjności. Dowiedz się, wszystkiego, co warto wiedzieć o łysieniu plackowatym.
Z czym wiąże się łysienie plackowate?
Łysienie plackowate wiąże się z utratą włosów, a w konsekwencji również pogorszeniem komfortu życia Pacjentów, ich samopoczucia i obniżenia pewności siebie. Istnieją różne rodzaje łysienia plackowatego, tak samo jak różne metody jego leczenia. Rozpoznanie tego schorzenia nie przysparza dużych trudności diagnostycznych ze względu na dość charakterystyczne objawy, które daje. Przez większość osób kojarzone jest głównie z łysymi plackami na głowie, jednak wcale nie musi przybierać właśnie takiej formy.
Ponieważ jest to choroba o dość zróżnicowanej etiologii, jej leczenie może przebiegać w sposób odmienny u różnych Pacjentów. Kluczowa jest tutaj szeroko zakrojona diagnostyka oraz współpraca i zaufanie do lekarza prowadzącego. Łysienie jest jednak takim rodzajem schorzenia, które można próbować wyleczyć różnymi drogami, dlatego praktycznie nie istnieją przypadki, w których zupełnie nic nie dałoby się zrobić.
Choroba może dotyczyć nawet dzieci czy uaktywnić się pod wpływem traumatycznych doświadczeń lub bez bliżej poznanej przyczyny, jednak często jej odszukanie pozwala w skuteczniejszy sposób walczyć z problemem. O tym, jakie są jej objawy, przyczyny oraz możliwe metody leczenia, dowiesz się z dalszej części tekstu. Warto też wiedzieć, że im szybciej udamy się z problemem do doświadczonego specjalisty, tym większe szanse, że łysienie uda się zahamować i wyleczyć.
Objawy łysienia plackowatego
Łysienie plackowate objawia się stopniowym przerzedzeniem włosów w określonym miejscu na głowie lub ciele. W jego przebiegu dochodzi do powstawania łysych, najczęściej dobrze odgraniczonych od reszty owłosienia placków w miejscu objętym procesem chorobowym. W przypadku łysienia plackowatego skóra przeważnie nie jest zmieniona w żaden sposób, chociaż sporadycznie zauważyć można rumień. Na obrzeżach łysych placków dostrzec można charakterystyczne krótsze włosy wykrzyknikowe, o grubszej końcówce, niż nasadzie.
Przebieg łysienia plackowatego
Każdy włos na ciele człowieka jest umiejscowiony w skórze dzięki korzeniom, znajdującym się w mieszku włosowym. W chorobach takich jak łysienie plackowate, kiedy wybrzuszenie znajdujące się w mieszku ulegnie uszkodzeniu, niemożliwe jest ponowne uzyskanie wzrostu włosów. W przebiegu łysienia plackowatego stosunkowo rzadko obserwuje się bliznowacenie, zatem można próbować je leczyć. Chociaż często bywa to trudne, to jest możliwe. Incydentalnie zdarza się również, że choroba cofa się samoistnie.
Rodzaje łysienia plackowatego
Wyróżnia się kilka postaci łysienia plackowatego w zależności od obszarów ciała, które obejmuje choroba:
- Zwykłą – w której obserwuje się powstawanie na skórze głowy charakterystycznych łysych placków. Czasami mogą zlewać się w większe wyłysiałe obszary, chociaż nie stanowi to reguły.
- Całkowitą – kiedy dochodzi do pełnej utraty owłosienia na głowie, ale zachowane pozostają brwi, rzęsy i włosy na innych częściach ciała.
- Uogólnioną – utracone zostaje owłosienie na głowie. Często oprócz samej skóry głowy obejmuje także jej okolice takie jak brwi i rzęsy, a nawet inne części ciała. Postać występująca również w odmianie złośliwej, która nie jest podatna na leczenie. Włosy przeważnie nie odrastają niezależnie od tego, czy zastosuje się terapię, czy też nie.
Poza wspomnianymi rodzajami łysienia plackowatego, odmiany choroby podzielić można ze względu na charakter ognisk łysienia. Stąd też wymieniamy łysienie wieloogniskowe i jednoogniskowe, które obejmują jeden lub więcej obszarów. Obszary łysienia muszą być wyraźnie od siebie rozgraniczone, by je rozpoznać.
Charakteryzując łysienie plackowate z uwagi na kształt obecnych obszarów łysienia, warto wspomnieć o łysieniu wężykowatym, rozlanym i ogniskowym. Łysienie wężykowate polega na tworzeniu się łysego pasa wokół głowy, który przebiega przez okolice skroniowe, potyliczne i czołowe. W przypadku łysienia ogniskowego chorobą objęty jest tylko jeden obszar, podczas gdy w łysieniu rozlanym nie da się scharakteryzować pojedynczych ognisk łysienia.
Przyczyny łysienia plackowatego
Chociaż, nie istnieją żadne dane, które jednoznacznie wskazywałyby na przyczynę łysienia plackowatego, wyodrębniono pewne czynniki mogące wpływać na jego rozwój. Szczególne znaczenie wydaje się mieć kwestia autoimmunologiczna. Wokół mieszków włosowych gromadzą się wówczas związki, które pobudzają odpowiedź odpornościową, w konsekwencji czego dochodzi do stopniowej utraty włosów.
Oprócz tego wspomina się o czynnikach związanych z układem hormonalnym, genetycznym, środowiskiem i dostarczaniem odpowiedniej ilości mikro i makro elementów wraz z pożywieniem oraz ośrodkowym układem nerwowym. Stres i nieprawidłowy tryb życia mogą wpływać na rozwój choroby.
Leczenie łysienia plackowatego w Klinice OT.CO w Warszawie
Diagnozowanie łysienia plackowatego
Diagnozowanie łysienia i wypadania włosów jest dosyć złożonym procesem, który musi uwzględniać całościowo stan zdrowia organizmu Pacjenta. W diagnozie wykorzystuje się między innymi wywiad z Pacjentem, poszerzone rutynowe badania krwi, dokładne oględziny skóry głowy i trichoskopię, która pozwala na oglądanie skóry w ogromnym powiększeniu. Jeśli konieczna jest poszerzona diagnoza lub jej potwierdzenie można wykonać także przykładowo fototrychogram i trychogram czy biopsję skóry głowy.
Diagnostyka łysienia plackowatego w Klinice OT.CO w Warszawie
Rodzaje oddziaływań terapeutycznych
Leczenie łysienia plackowatego często jest złożonym procesem, który wymaga wielotorowych oddziaływań. Spośród rodzajów działań terapeutycznych w łysieniu plackowatym można wymienić między innymi:
- Leczenie miejscowe – czyli przeważnie glikokortykosteroidy podawane na skórę w postaci maści, kremów czy innych formuł, które są łatwe w stosowaniu.
- Leczenie ogólne – za pomocą prawidłowo dobranych leków podawanych doustnie.
- Fototerapię – czyli terapię za pomocą światła. Czasami łączy się ją z jednoczesnym podawaniem leków doustnych lub miejscowych, których zadaniem jest zwiększenie podatności leczonego obszaru na działanie światła.
- Wsparcie psychologiczne – przydatne z uwagi na ryzyko obniżonej jakości życia chorych, pogorszenie samopoczucia czy niskiego poczucia własnej wartości.
To, którą z metod terapeutycznych dobierze się w odniesieniu do konkretnego Pacjenta, zależy od jego stanu zdrowia, charakteru (rodzaju) schorzenia i stosowanych w danym ośrodku metod leczenia.
Rehabilitacja w łysieniu plackowatym w Klinice OT.CO w Warszawie
Metody wspierające leczenie
Oprócz glikokortykosteroidów, cygnoliny i minoksydylu, fotochemioterapii oraz fototerapii, zastosować można liczne zabiegi wspomagające z zakresu medycyny estetycznej i kosmetologii, a w niektórych przypadkach nawet transplantacji. Podjęte działania pomogą wówczas pobudzić nieuszkodzone mieszki włosowe do odnowy, odżywiają skórę głowy i sprawią, że włosy, które będą wyrastać, staną się silniejsze. Wśród takich zabiegów wymienić można różne rodzaje mezoterapii, karboksyterapię, zabiegi z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego czy przeszczep włosów.
Badania kliniczne w leczeniu łysienia plackowatego w Klinice OT.CO w Warszawie
Mezoterapia igłowa, mikrogiłowa i bezigłowa
W mezoterapii można wykorzystywać co najmniej trzy metody. Forma igłowa polega na ostrzykiwaniu skóry substancjami odżywczymi, które dobierane są indywidualnie do problemów skórnych Pacjentów. Mezoterapię mikroigłową przeprowadza się przy pomocy rollera lub dermapenu, który wykonuje mechaniczne, kontrolowane nakłucia, na które w późniejszym czasie nakłada się odpowiedni preparat. W przypadku mezoterapii bezigłowej wykorzystuje się laser diodowy, którym naświetla się skórę dzięki niewielkiemu pistoletowi, zwiększającemu przepuszczalność skóry i jej podatność na zastosowane substancje odżywcze.
Mezoterapia skóry głowy w Klinice OT.CO w Warszawie
Dzięki mezoterapii można liczyć na to, że wyrastające włosy będą nieco mocniejsze, ponieważ zabieg oddziałuje bezpośrednio na skórę, z której włosy wyrastają. Mezoterapia pozwala ograniczyć nadmierne wypadanie włosów oraz sprawia, że te, które aktualnie są w fazie wzrostu, będą rosły szybciej. Jeśli na skórze, na którą stosuje się zabieg, nie ma już włosów, mezoterapia wspomoże ich odrastanie, pod warunkiem, że nie doszło do zaniku lub uszkodzenia mieszków włosowych.
Karboksyterapia CO2
Karboksyterapia polega na podskórnym podawaniu dwutlenku węgla w celu poprawy mikrokrążenia i odżywienia skóry. Dzięki niej polepsza się ogólny stan skóry głowy, grubość i wytrzymałość włosów oraz zmniejsza się ich wypadanie, a puste mieszki są stymulowane do pracy. Włosy rosną szybciej, a ich właściciel cieszy się coraz gęstszym owłosieniem.
Karboksyterapia jest potocznie uznawana za jeden z najlepszych zabiegów wykorzystywanych do niwelowania wypadania włosów i w terapii łysienia. Odpowiednią ilość zabiegów lekarz dobiera indywidualnie do charakteru problemu i jego rozległości. Zabieg jest całkowicie bezpieczny, dzięki zastosowaniu podgrzewanego gazu fizjologicznego, który naturalnie usuwany jest z organizmu za pomocą płuc i nerek. Nie należy się zatem przejmować, że podjęte działania obejmą cały ustrój, a nie tylko miejsce oddziaływań.
Karboksyterapia skóry głowy i włosów w Klinice OT.CO w Warszawie
Osocze bogatopłytkowe
Żeby przeprowadzić zabieg z użyciem osocza bogatopłytkowego na wypadanie włosów, najpierw należy pobrać krew Pacjenta. Następnie pobrany materiał umieszcza się w specjalnej aparaturze, która go oczyszcza, oddziela składniki krwi i umożliwia przygotowanie preparatu do podania. Dzięki takiej formie pozyskiwania osocza praktycznie nie istnieje ryzyko nietolerancji czy wystąpienia objawów alergicznych, a zabieg jest doskonale tolerowany przez skórę. Przygotowany płyn podaje na skórę głowy za pomocą wielokrotnego nakłuwania. Dzięki temu można uzyskać efekt o wiele lepszego wyglądu samych włosów, zmniejszenia ich wypadania, a zwiększenia gęstości czy blasku. Po karboksyterapii natychmiastowo można powrócić do wykonywania codziennych obowiązków, gdyż nie wymaga ona przestrzegania okresu rekonwalescencji.
Przeszczep włosów
Przeszczep włosów czasami może być wykonywany u osób chorujących na łysienie plackowate. Nie wszyscy jednak kwalifikują się do zabiegu. Żeby móc przeprowadzić przeszczep, choroba musi być ustabilizowana, czyli nie mogą pojawiać się nowe ogniska łysienia. Potrzebna jest także odpowiednia ilość materiału dawczego. Jeśli doszło do wyłysienia całkowitego, przeszczep włosów nie pomoże.
Najpopularniejszą i aktualnie najnowocześniejszą metodą przeszczepiania włosów jest FUE. Zabieg polega na pobraniu od Pacjenta mieszków włosowych, najczęściej z części potylicznej, gdzie jest ich najwięcej i wszczepieniu w miejsce, w którym włosów brakuje. Całą procedurę wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu nie jest ona bolesna dla Pacjenta. Pełne efekty widoczne są kilka miesięcy po przeprowadzonym zabiegu, kiedy włosy osiągnęły już docelową długość. O możliwości przystąpienia do zabiegu przeszczepu włosów decyduje lekarz.
Źródła:- M. Łuczak, T. Łuczak i in., Przegląd Dermatologiczny/Przegląd Dermatologiczny. 2013, t. 100 Wydanie 1, s.53-58. 6p.
- Kuty-Pachecka, M. (2015). Czynniki psychologiczne i psychopatologiczne w łysieniu plackowatym. Psychiatr. Pol, 49(5), 955-964.
- Styczeń, P. (2015). Włosom na ratunek. Art of Beauty, 2, 32-39.
- Joss-Wichman, E., and Broniarczyk-Dyła, G. (2005). Current views on etiology of alopecia areata. Advances in Dermatology and Allergology/Postępy Dermatologii i Alergologii, 22(4), pp.189-198