Swędzenie skóry to dolegliwość, która może dotyczyć każdego niezależnie od wieku czy płci. Chociaż często jest to objaw przejściowy, który znika samoistnie, może również świadczyć o poważniejszych problemach ze zdrowiem. W Klinice OT.CO zdajemy sobie sprawę, jak uporczywe i uciążliwe może być to uczucie, dlatego przygotowaliśmy krótki przewodnik, który pomoże zrozumieć jego przyczyny i skuteczne sposoby na łagodzenie dolegliwości świądu skórnego.
Jakie ma przyczyny swędzenie skóry?
Przyczyny swędzenia skóry mogą być wynikiem wielu różnych czynników. Przede wszystkim najczęstszą z nich jest sucha skóra. Brak odpowiedniego nawilżenia sprawia, że skóra staje się szorstka i podatna na podrażnienia. Reakcje alergiczne na substancje takie jak nikiel, lateks czy kosmetyki również mogą wywoływać świąd. Poza tym niektóre pokarmy powodują reakcje alergiczne prowadzące do swędzenia i wysypki. Warto też pamiętać o infekcjach grzybiczych, takich jak grzybica paznokci czy stóp, które powodują swędzenie skóry. Przyczyny tej dolegliwości obejmują także infekcje bakteryjne, jak ropne zapalenie skóry.
Egzema znana też jako AZS także może być przyczyną swędzenia, zaczerwienienia i zapalenia. Choroby autoimmunologiczne, które prowadzą do powstawania czerwonych, łuszczących się plam na skórze, często swędzących, bakteryjne zapalenia skóry również są związane z bólem i swędzeniem skóry.
Jakie są dodatkowe objawy swędzenia skóry?
Swędzenie skóry bez objawów skórnych jest jednym z rodzajów dolegliwości. Wbrew powszechnej opinii świąd nie zawsze musi być związany z objawami skórnymi, np. w formie podrażnień czy czerwonych krostek. Czasem Pacjenci odczuwają wyłącznie nasilający się świąd oraz zmiany w apetycie.
Znacznie częściej jednak dochodzi do pojawienia się wysypek, takich jak bąble, krosty, pęcherze lub łuski. Pojawiają się one w przypadku niektórych infekcji wirusowych. Towarzyszy im łuszczenie się skóry – zwłaszcza w przebiegu AZS. Pacjenci mogą zauważać u siebie także zaczerwienienie, które wynika z podrażnienia, zapalenia lub reakcji alergicznej. Świądowi towarzyszy też opuchlizna w przypadku reakcji alergicznych i infekcji.
Swędzenie skóry w przypadku przewlekłej formy, towarzyszącym poważnym zmianom skórnym, gorączce czy obrzęku lub innych objawów ogólnoustrojowych wymaga pilnej konsultacji z lekarzem. Dokładna diagnoza i odpowiednie leczenie są podstawą dla skutecznego zarządzania tym problemem i poprawy jakości życia.
Jakie są rodzaje swędzenia skóry i jakie miejsca obejmuje ta dolegliwość?
Swędzenie może być miejscowe i ograniczać się do jednego obszaru skóry, np. swędzenie skóry głowy, swędzenie nóg. Wynika to m.in. z reakcji alergicznej, ukąszenia owadów, suchej skóry czy lokalnych infekcji. Swędzenie rozlane rozprzestrzenia się na większą powierzchnię ciała, obejmując kilka miejsc. Wtedy Pacjent odczuwa np. swędzenie głowy i swędzenie całego ciała. Może to być efekt chorób systemowych, takich jak AZS, łuszczyca czy choroby nerek i wątroby.
Swędzenie przewlekłe utrzymuje się natomiast przez długi czas, często przez kilka tygodni lub miesięcy. Związane jest z przewlekłymi chorobami skórnymi, takimi jak egzema, łuszczyca czy niewydolność nerek. Występuje też swędzenie ostre, nagłe. Może być wynikiem ostrego zapalenia, infekcji czy kontaktu z drażniącymi substancjami. Swędzenie bez zmian skórnych występuje z kolei bez widocznej wysypki czy zaczerwienienia. Może być związane z suchą skórą lub reakcjami na leki.
Jak pielęgnować swędzącą skórę?
Odpowiednia pielęgnacja skóry jest bardzo ważna dla jej zdrowia i wyglądu. Odpowiednia rutyna pielęgnacyjna może pomóc złagodzić objawy świądu, zmniejszyć podrażnienia i poprawić ogólny komfort życia. Przede wszystkim należy ograniczyć drapanie, które prowadzi do dalszych podrażnień, uszkadza skórę. Zaleca się też stosowanie łagodnych, bezzapachowych środków czyszczących, które nie podrażniają skóry. Mydła zawierające alkohol, perfumy i barwniki dodatkowo podrażniają skórę.
Dobrą praktyką jest stosowanie nawilżających kremów lub balsamów, najlepiej bez zapachów i barwników. Należy wybierać produkty zawierające takie składniki, jak ceramidy, kwas hialuronowy, gliceryna czy masło shea, które pomagają odbudować barierę ochronną skóry. Warto także stosować chłodne kompresy na swędzące miejsca. W łagodzeniu świądu pomagają też ubrania z naturalnych materiałów, takich jak bawełna, która jest mniej drażniąca dla skóry.
Jak leczyć świąd skóry?
Gdy swędzi skóra głowy lub inna część ciała i dolegliwość ta jest szczególnie uporczywa, należy przede wszystkim odkryć jej przyczynę. Wizyta u dermatologa lub lekarza ogólnego może pomóc w diagnozie i ustalaniu właściwego leczenia. W przypadku wykrycia dodatkowych schorzeń, takich jak egzema czy łuszczyca, należy rozpocząć od ich leczenia.
Czasem lekarze włączają kremy i maści kortykosteroidowe, które zmniejszają stan zapalny i swędzenie. Preparaty przeciwświądowe zawierają takie składniki, jak mentol, kamfora czy kalamina, które przynoszą ulgę. W niektórych przypadkach włącza się farmakoterapię, np. antyhistaminową lub immunosupresyjną.
Jakie zabiegi pomogą złagodzić świąd skóry?
Zabiegi dermatologiczne, kosmetyczne i medycyny estetycznej mogą skutecznie wspierać pielęgnację skóry, poprawić jej kondycję i złagodzić różne problemy, w tym świąd. Krioterapia polegająca na stosowaniu ekstremalnie niskich temperatur do leczenia zmian skórnych pozwala usunąć zmiany skórne i zmniejszyć stany zapalne. Laseroterapia sprawdza się z kolei do usuwania przebarwień. Używa skoncentrowanej energii świetlnej. Lekarze mogą zalecić także stosowanie peelingów chemicznych po wyleczonym świądzie w przypadku Pacjentów z wyraźnymi przebarwieniami skórnymi. Celem zabiegu jest złuszczanie martwego naskórka i poprawa tekstury skóry.
W kosmetologii można dodatkowo zastosować maski nawilżające i odżywiające, które zwierają witaminy i minerały. Stosuje się też preparaty o działaniu nawilżającym i łagodzącym suchość czy swędzenie. W przypadku jednak, gdy swędzi głowa, warto pamiętać, że świąd skóry głowy może wynikać z problemów np. łysienia plackowatego lub androgenowego. W takim przypadku Pacjent powinien pozostawać pod ciągłą kontrolą trychologa.
Poza tym przed rozpoczęciem jakiegokolwiek zabiegu ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem, aby ustalić najlepszą metodę leczenia dopasowaną do rodzaju skóry i przyczyn świądu. Po zabiegu z kolei należy postępować zgodnie z zaleceniami specjalisty dotyczącymi pielęgnacji skóry.
W Klinice OT.CO pomagamy diagnozować i leczyć świąd skóry. Zapraszamy do kontaktu w celu zapoznania się ze wszystkimi dostępnymi możliwościami w tym aspekcie.
