Nawracające infekcje intymne to problem wielu kobiet, którego absolutnie nie wolno ignorować. Zazwyczaj wymagają wizyty u ginekologa i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Na wystąpienie infekcji intymnych szczególnie narażone są kobiety w ciąży i to właśnie one powinny wyjątkowo uważać, ponieważ nieleczone zakażenia mogą zagrażać zdrowiu dziecka i przebiegu ciąży.

Częste infekcje w drogach rodnych kobiet mogą prowadzić do wielu poważnych zaburzeń mikroflory śluzówki narządów. Schorzenia te są zwykle związane z czynnikami sprzyjającymi – dieta, cukrzyca lub antybiotykoterapia. Infekcje intymne dotykają co drugą kobietą w Polsce. W odpornym i zdrowym organizmie kobiety błony śluzowe zamieszkują „dobre” bakterie kwasu mlekowego, które sprzyjają utrzymaniu kwaśnego pH i chronią przed wnikaniem drobnoustrojów. Jeśli występuje spadek odporności, np. przy infekcji i przeziębieniu, mogą pojawić się częste infekcje pochwy.

Każdy niepokojący sygnał w postaci bólu, upławów, świądu i pieczenia powinien skłonić do wizyty u lekarza. Aby jednak uchronić się od przykrych w skutkach infekcji intymnych, należy zadbać o higienę i prawidłowo dobraną dietę. Zdarza się jednak, że pomimo podjętych działań infekcje intymne nawracają, a dolegliwości ustępują tylko na moment.

Jakie są przyczyny nawracających infekcji intymnych?

Naturalna biocenoza pochwy wyróżnia się przewagą dobroczynnych bakterii Lactobacillus. Chronią przed wnikaniem i zagnieżdżeniem się drobnoustrojów chorobotwórczych. Są odpowiedzialne za kwaśne pH pochwy i dbają o równowagę flory bakteryjnej. Jeśli natomiast jakiś czynnik zaburza proporcje występujących w pochwie drobnoustrojów, pałeczki kwasu mlekowego zmniejszają liczebność i zaczynają przeważać bakterie lub grzyby.

Jest to początek rozwoju infekcji i pojawienia się pierwszych kobiecych dolegliwości – świądu, żółtych upławów, nieprzyjemnego zapachu z pochwy, bólu i stanu podgorączkowego. Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami, nawet u 40% kobiet, które cierpią na infekcję intymną, zakażenie powróci w tym samym roku.

Dane te nie napawają optymizmem, ponieważ dowodzą wyjątkowo trudnego problemu. Warto jednak wiedzieć, że przyczyn nawracających infekcji intymnych jest wiele, a niektóre z nich można łatwiej wyeliminować, z niektórymi trzeba natomiast walczyć dłużej. Powtórne zakażenie dotyczy w szczególności kobiet, które:

  • Często lub przed długi okres czasu przyjmują antybiotyki,
  • Przechodzą menopauzę,
  • Prowadzą intensywne życie seksualne,
  • Stosują antykoncepcję doustną lub dopochwową,
  • Są w ciąży lub w okresie połogu,
  • Chorują na cukrzycę,
  • Stosują niewłaściwe kosmetyki do higieny intymnej,
  • Są narażone na długotrwały stres.

Powodów nawracających infekcji jest wiele, a czasem wystarczy jedynie zmienić złe nawyki, dietę, kosmetyki i odstawić antybiotyk, żeby problem zniknął. Zdarza się jednak tak, że pozbycie się intymnych problemów nie jest łatwe i wymaga dużego trudu, aby uzyskać spokój.

Jak wygląda zakażenie bakteryjnymi infekcjami intymnymi?

Jeśli w miejscu dobrych bakterii znajdują się także chorobotwórcze, mówi się o zakażeniu bakteryjnym pochwy. Powody zakażeń nie są do końca znane, jednak wiadomo, że w konkretnych warunkach szybciej dochodzi do niesprzyjających zmian w mikroflorze pochwy. Jest to zarówno brak higieny miejsc intymnych, jak i jej nadmiar, urozmaicone życie seksualne oraz antybiotykoterapia działająca wybiórczo i likwidująca szczepy przyjaznych drobnoustrojów.

Zakażenie nie jest tym samym co stan zapalny, ale może przyczyniać się do jego występowania. Głównymi objawami infekcji bakteryjnej pochwy są wyraźne objawy – nieprzyjemny zapach, widoczne na bieliźnie upławy, obrzęk i zaczerwienienie sromu.

Leczenie chorób sromu w Klinice OT.CO w Warszawie

Jak wygląda zakażenie grzybiczymi infekcjami intymnymi?

Na skutek zaburzenia równowagi mikroflory pochwy dochodzi do stworzenia idealnych warunków rozwoju dla grzybów. Jeśli dostaną się do organizmu, wtedy kobieta staje się nosicielem. Do zarażenia może dojść bardzo łatwo – na basenie, w publicznej toalecie oraz od partnera seksualnego.

Duży wpływ na rozwój grzybicy w miejscach intymnych ma także nieprawidłowa dieta, bogata w węglowodany i wysoki poziom cukru we krwi. Jeśli w substancjach przenoszonych z krwią znajdzie się cukier, łatwo może dojść do namnożenia drożdżaków. Jeśli jest ich bardzo dużo, a układ odpornościowy jest zbyt słaby, żeby się bronić, zwykle dochodzi do rozwoju infekcji grzybiczej. Typowymi objawami jest silny świąd w okolicach intymnych i wydzielina o konsystencji i kolorze twarogu.

Czasem jednak infekcja grzybicza daje bardzo podobne objawy do tej, wywołanej przez bakterie. Właśnie dlatego tak łatwo o pomyłkę w diagnozie i niewłaściwe leczenie. Warto wiedzieć, że każda przedłużająca się infekcja może spowodować wiele komplikacji zdrowotnych.

Jak leczyć nawracające infekcje intymne?

Najważniejszy etap leczenia stanowi prawidłowa diagnoza. Na pierwszej wizycie u ginekologa pacjentka dostanie skierowanie na badania. Dzięki temu można określić m.in. rodzaj zakażenia, ustalić jaki patogen zaatakował i w rezultacie dobrać leki, na które dane drobnoustroje są najbardziej wrażliwe. Najbardziej popularnym badaniem jest dokonanie rozmazu mikrobiologicznego z pochwy, który polega na mikroskopowej ocenie wydzieliny pobranej od pacjentki oraz rozplanowaniu występujących w niej mikroorganizmów. Dokonuje się także posiewu, który umożliwia wykrycie znajdujących się w pochwie grzybów.

W celu rozpoznania rodzaju infekcji intymnej przeprowadza się także bardziej złożone badanie ekosystemu pochwy. Polega ono na określeniu odczynu pH za pomocą papierka lakmusowego, potwierdzeniu lub wykluczeniu w badaniu mikroskopowym obecności komórek drożdży. Pod mikroskopem można także sprawdzić, czy w wymazie nie znajdują się komórki jeżowe świadczące o rozwijającej się infekcji bakteryjnej.

Dzięki tak dobranej wieloetapowej diagnozie można w najlepszy sposób ustalić przyczynę infekcji intymnych. Takie działanie wymaga jednak czasu i cierpliwości od pacjentki i lekarza. Jednak bez prawidłowego rozpoznania nie można skutecznie leczyć infekcji, a dopuścić do poważnych powikłań.

Jak leczyć nawracające infekcje domowymi sposobami?

Infekcje o nawracającym charakterze zawsze należy wcześniej skonsultować z ginekologiem, który omówi ewentualne wykorzystanie domowych sposobów, które pomogą zminimalizować świąd lub pieczenie pochwy, a także nie doprowadzić do pogłębienia infekcji. W celu wspomagania leczenia farmakologicznego można wykonać kąpiel z sodą oczyszczoną, ziołową nasiadówkę z wykorzystaniem suszonych ziół oraz globulki z witaminą C.

Dobrym pomysłem, który pozwala zwalczać infekcje intymne w początkowym stadium, jest kwas mlekowy lub hialuronowy w formie globulek. Na rynku znaleźć można także ogromną liczbę dostępnych bez recepty leków na infekcje intymne, umożliwiających zasiedlenie pochwy „dobrymi” bakteriami. Najlepiej chęć ich stosowania omówić z lekarzem podczas jednej z rutynowych wizyt – specjalista z pewnością zaproponuje te, najbardziej adekwatne do problemów, którym chcemy zapobiegać.
Oprócz tego istotna jest oczywiście profilaktyka, która obejmuje:

  • regularne badania ginekologiczne,
  • nieczekanie w momencie, w którym dzieje się coś niepokojącego – infekcje intymne rozwijają się stosunkowo szybko,
  • noszenie przewiewnej, najlepiej bawełnianej bielizny,
  • stosowanie odpowiedniej higieny i pielęgnacji – podstawą jest dobór kosmetyku do higieny intymnej o pH na poziomie 5,5 czy regularne podmywanie się 1-2 razy dziennie oraz każdorazowo po stosunku.

Oczywiście zawsze warto zadbać także o dietę czy w razie braku możliwości zaspokojenia nią wszystkich potrzeb organizmu — suplementację, która pozwoli ograniczać ryzyko problemów. Infekcje intymne często pojawiają się przypadkowo np. w wyniku przebywania w saunie, na basenach czy korzystania z publicznych toalet. W związku z tym należy ograniczać kontakt ciała z deskami sedesowymi oraz stosować wspomniane już środki profilaktyczne, dobrane wspólnie z lekarzem. Dzięki temu nawracające infekcje intymne po prostu przestaną nas dotyczyć!

Jak uniknąć nawracających infekcji intymnych?

W celu uniknięcia nawracających infekcji intymnych warto stosować się do kilku zasad. Przede wszystkim równocześnie z leczeniem ginekologicznym, zaleca się wykonać badania krwi pod kątem cukrzycy i anemii. Jeśli wykryta zostanie choroba hemoroidalna, należy ją jak najwcześniej leczyć. Wszystkie schorzenia mogą w znaczny sposób wpływać na powstawanie infekcji intymnych. W przypadku zdiagnozowanej grzybicy pochwy, kiedy trzeba także leczyć partnera seksualnego, absolutnie nie można lekceważyć tych zaleceń.

Bardzo ważne jest także to, aby nie przerywać terapii i przyjmować pełną dawkę leków przepisanych przez lekarza. Skrócony czas leczenia może powodować nawroty infekcji i być przyczyną lekooporności. Warto przestrzegać także zaleceń dotyczących higieny i stylu życia. Nie należy stosować mydeł o zasadowym odczynie pH, które zawierają dodatek aktywnych substancji chemicznych, nosić stringów, syntetycznej obcisłej bielizny, nadużywać tamponów, wkładek higienicznych. Trzeba także zwrócić uwagę na to, jak stosuje się ręcznik i papier toaletowy – zawsze wyciera się krocze od przodu ku tyłowi, aby nie przenieść bakterii lub grzybów z okolic odbytu na wargi sromowe.

Jakie infekcje mogą wyniknąć z nieleczonych nawracających infekcji intymnych?

Zaniedbana lub nieprawidłowo leczona infekcja intymna może przejść w stan utajony i stać się podstępną chorobą. Podczas gdy nie daje wyraźnych sygnałów, ulega rozszerzaniu się przez błony śluzowe na dalsze odcinki dróg rodnych. Zwykle atakuje szyjkę macicy, cewkę moczową i pęcherz. Jeśli zapalenie zacznie obejmować jajowody, sprawa znacznie się komplikuje – dochodzi do powstawania zrostów, które mogą skutecznie utrudniać zajścia w ciążę, a nawet ją uniemożliwić. Kobiety ciężarne, u których rozwija się grzybica lub infekcja bakteryjna, są narażone na ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu.

agnieszka gajda czerwinska
Lek. Agnieszka Gajda – Czerwińska

Jako lekarz zajmuje się problemami dotyczącymi położnictwa i ginekologii. Usługi obejmują przede wszystkim profilaktykę, diagnostykę i leczenie chorób narządu rodnego, a także poradnictwo antykoncepcyjne.  Oferuje poradnictwo prekoncepcyjne, diagnostykę i leczenie niepłodności, prowadzenie ciąży fizjologicznej oraz...