Kolagen — czym jest i jaki ma wpływ na zdrowie i urodę?

W ostatnich latach kolagen zdobył ogromną popularność, ze względu na przypisywane mu działanie pozytywnie wpływające na zdrowie całego organizmu i wygląd zewnętrzny. Szukając naturalnych sposobów na poprawę kondycji skóry, zatrzymanie procesów starzenia oraz wspieranie zdrowia stawów i kości coraz chętniej sięgamy po suplementy zawierające ten cenny składnik. Czym jest i jakie funkcje pełni kolagen? Czy faktycznie może przynieść tak duże korzyści dla zdrowia i urody?  W dzisiejszym artykule postaramy się znaleźć odpowiedź na te pytania.

Kolagen – poznajmy go bliżej

Kolagen jest to białko strukturalne, które stanowi kluczowy składnik budulcowy tkanek i komórek obecnych w organizmach zwierzęcych, również u ludzi. Jest niezbędny do utrzymania elastyczności, wytrzymałości i prawidłowej struktury skóry, kości, stawów, naczyń krwionośnych, włosów i paznokci. Udział białek kolagenowych w stosunku do pozostałych białek organizmu wynosi aż 30%.

Kolagen ma niejednorodną, charakterystyczną budowę – tworzy liczne struktury wyższego rzędu, takie jak włókna kolagenowe czy układy sieciowe, które nadają tkankom ich specyficzną wytrzymałość i elastyczność. W ogólny skład kolagenu wchodzą aminokwasy, m.in. glicyna i prolina.

Podstawową jednostką strukturalną kolagenu jest tzw. tropokolagen, składający się z trzech łańcuchów polipeptydowych, splecionych ze sobą w superhelisę. Jest to białko, które potrafi dostosować się do zmieniających się czynników zewnętrznych, ale niestety już w okolicy 25 roku życia jego poziom w organizmie spada, a my tracimy naturalną zdolność do syntezy jego wystarczającej ilości. Stąd też rosnący trend do uzupełniania białek kolagenowych przy użyciu różnego rodzaju suplementów i kosmetyków.

Jakie właściwości ma kolagen?

Nie bez powodu mówi się, że kolagen jest „białkiem młodości”. To właśnie on odpowiada za nasz młody wygląd — stanowi anatomiczne rusztowanie dla komórek skóry, tkanki łącznej, ścięgien, więzadeł i innych struktur, nadając im elastyczność i pożądaną sprężystość. Dzięki działaniu kolagenu skóra utrzymuje jędrność, a tkanki łączne zachowują zdolność do rozciągania i kurczenia się.

Białko to bierze udział w odnowie komórkowej, zapewniając cerze optymalne nawilżenie i napięcie oraz opóźniając procesy starzenia. Jego obecność poprawia wchłanianie cennych składników odżywczych i mineralnych. Dzięki zdolności do wiązania cząsteczek wody, kolagen zapobiega wyparowywaniu jej z głębokich warstw skóry.

Kolagen jest także istotny dla utrzymania dobrej kondycji włosów i paznokci. Zapobiega ich łamaniu, wypadaniu oraz przedwczesnemu łysieniu. Odpowiedni poziom tego białka zapewnia odporność paznokci na uszkodzenia mechaniczne i nadaje połysk płytce.

Jeśli chodzi o właściwości zdrowotne, ich też kolagenowi nie brakuje. Jest podporą dla kości – wchodzi w skład macierzy kostnej, nadając jej prawidłową sztywność i wytrzymałość mechaniczną. Dzięki temu kości są bardziej odporne na złamania. Białka kolagenu, wypełniając przestrzenie międzykomórkowe, nadają tkankom sprężystość, niezwykle ważną do sprawnego poruszania się i funkcjonowania całego układu kostno-stawowego.

Kolagen uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi, wzmacnia naczynia krwionośne oraz pomaga w gojeniu ran. Wspiera procesy ochronne i naprawcze chrząstek stawowych, wpływa na redukcję stanów zapalnych panujących w organizmie. Ponadto białka kolagenowe wspierają układ odpornościowy, walcząc z wnikającymi do organizmu drobnoustrojami. Wspomagają także transport substancji leczniczych przez ścianę komórkową.

Dzięki swoim niesamowitym i zróżnicowanym właściwościom kolagen znajduje coraz szersze zastosowanie w chirurgii ortopedycznej, stomatologicznej, leczeniu chorób oczu, nanotechnologii i biomedycynie. Coraz częściej wykorzystuje się go także w kosmetologii i medycynie estetycznej oraz suplementach diety.

Kiedy i dlaczego dochodzi do spadku poziomu kolagenu w skórze?

Patrząc na korzystne działanie kolagenu na cały organizm, można dojść do wniosku, że zdrowie i młody wygląd powinny nam towarzyszyć przez całe życie. Niestety, jak już wspomnieliśmy, wraz z wiekiem tracimy zdolność do syntezy takiej ilości białek kolagenowych, które wyrównałyby jego straty. Poziom kolagenu zmniejsza się stopniowo od 25 roku życia, a w okolicy 60. urodzin, nie wytwarzamy go już w ogóle.

Do degradacji włókien kolagenu dochodzi także w wyniku działania innych czynników m.in.:

• palenia papierosów,
• nadużywania alkoholu i innych używek,
• regularnej ekspozycji skóry na promieniowanie słoneczne,
• nadmiaru stresu,
• niedoboru snu,
• nisko odżywczej diety, małego spożycia wody,
• intensywnego wysiłku fizycznego.

Skutki niedoboru kolagenu

Jak można się domyślić, do głównych objawów spadku poziomu białek kolagenowych będą się zaliczały coraz bardziej widoczne oznaki starzenia. Zmarszczki, bruzdy, cieńsza skóra, utrata nawilżenia, spadek napięcia i jędrności twarzy czy szyi może świadczyć o konieczności włączenia do pielęgnacji kosmetyków zawierających kolagen.

Niedobór białka młodości może się również objawiać permanentnym zmęczeniem, bolesnością stawów i kości, wydłużonym gojeniem się ran, wypadaniem i łamliwością włosów, słabymi paznokciami, trudnościami z koncentracją czy większą podatnością na kontuzje.

Spadek poziomu kolagenu będzie zwiększał ryzyko rozwoju chorób układu krążenia, jelit i żołądka, a także wzrost ciśnienia krwi. Ponieważ bierze udział w regulowaniu gospodarki cukrowej, jego niedobór będzie zwiększał prawdopodobieństwo insulinooporności.

Domowe sposoby na uzupełnienie poziomu kolagenu — dieta

Chcąc zadbać o optymalną ilość włókien kolagenowych w organizmie i wesprzeć ich odbudowę, wystarczy na początek wdrożyć do swojej codziennej diety kilka nawyków:

1. Do swojego jadłospisu należy wprowadzić produkty bogate w witaminę C, E oraz A, które są nie tylko naturalnymi antyoksydantami, ale także hamują rozpad kolagenu.
2. Ponieważ białko jest składnikiem niezbędnym do produkcji kolagenu, sięgajmy po produkty, takie jak mięso, ryby, jaja, nabiał, rośliny strączkowe i orzechy. Od czasu do czasu warto zjeść domowy wywar z kości wołowych, mięsną galaretkę czy podroby, które są skarbnicą kolagenu.
3. Dieta młodości powinna także obfitować we flawonoidy, obecne w owocach i warzywach, takich jak winogrona, brokuły, sałata, aronia czy czerwona papryka.
4. Z menu należy wyłączyć produkty zawierające dodany cukier, ponieważ glukoza, wiążąc się z cząsteczkami kolagenu, powoduje jego destabilizację i szybsze starzenia się skóry.
5. Potrawy najlepiej gotować, piec lub parować – duże ilości rafinowanego tłuszczu używane podczas smażenia zwiększają ilość oksydantów i wolnych rodników, a tym samym przykładają się do degradacji kolagenu.

Uzupełnianie poziomu kolagenu przy użyciu suplementów diety

Jeśli proces zmiany naszych nawyków żywieniowych mamy już za sobą, warto rozważyć wprowadzenie doustnej suplementacji preparatów zawierających kolagen. Mogą to być kapsułki, tabletki, ampułki lub proszek do rozrobienia z wodą, w różnych smakach. Najczęściej, takie produkty zawierają kolagen w formie hydrolizatu, czyli rozłożony na mniejsze, lepiej przyswajalne cząsteczki.

Wybierając kolagen do picia lub łykania, warto zwrócić na skład preparatu – zawartością kolagenu w sugerowanej porcji, jego pochodzeniem i typem. Uważa się, że to białko pochodzenia morskiego najlepiej się wchłania.

W zależności od indywidualnych potrzeb możemy się zdecydować na suplementy zawierające czysty kolagen lub z substancjami pomocniczymi, takimi jak kwas hialuronowy, miedź czy witamina C, a także kompleksy witaminowe – koenzym Q10, biotynę i keratynę, które dodatkowo wspierają kondycję włosów, skóry i paznokci.

Najnowsze zalecenia sugerują, aby suplementować kolagen na stałe, jeszcze przed 25 rokiem życia. Nie przynosi to negatywnych efektów, a wcześniejsze zadbanie o jego optymalny poziom, wpłynie pozytywnie na cieszenie się dobrym zdrowiem, młodym wyglądem i sprawnością funkcji kognitywnych.

Regularna suplementacja kolagenu już po kilku tygodniach może pomóc w redukcji cellulitu, zmniejszeniu wypadania i łamliwości włosów, poprawie elastyczności i nawilżenia skóry oraz ruchomości stawów.

Kolagen na skórę – jak zatrzymać procesy starzenia?

Niezwykle ważną rolę we wspieraniu syntezy włókien kolagenowych odgrywa prawidłowa pielęgnacja skóry. Począwszy od przestrzegania kompleksowej ochrony przeciwsłonecznej, po regularne wykonywanie zabiegów w gabinetach kosmetycznych.

Wybierając kosmetyki do codziennego stosowania, warto sięgać po te, które poza kolagenem typu I, zawierają składniki aktywne, takie jak retinoidy, kwas hialuronowy czy peptydy, wspierające poprawę struktury skóry i redukcję oznak starzenia.

W większości przypadków – im bardziej zaawansowany wiek i większe utraty kolagenu, tym bardziej same kosmetyki będą niewystarczające do zatrzymania procesów starzenia. Wówczas, warto sięgnąć po małoinwazyjne zabiegi z zakresu medycyny estetycznej. Klinika OT.CO proponuje swoim klientom skorzystanie z innowacyjnych wypełniaczy, stworzonych w oparciu o atelokolagen oraz mikrosfery polikaprolaktonu. Ich działanie pomaga zredukować widoczność zmarszczek, wymodelować kontur twarzy, podnieść elastyczność skóry, a przede wszystkim umożliwia długotrwałe podtrzymanie efektu biostymulacji, która pobudza syntezę włókien kolagenowych.

Oba preparaty aplikowane są poprzez iniekcje podskórne o różnej głębokości i intensywności. O przebiegu zabiegu każdorazowo decyduje lekarz, po uprzedniej konsultacji z pacjentem. Cały proces trwa zaledwie kilkadziesiąt minut i nie wiąże się z koniecznością rekonwalescencji.

Dzięki wysokiej bioaktywności podawanego kolagenu możliwe jest szybkie osiągnięcie spektakularnych, ale naturalnych efektów odmłodzenia skóry. Dzięki dodatkowi polikaprolaktonu zabieg pozwala na uzupełnienie objętości w obrębie zmarszczek oraz modelowanie owalu twarzy już po jednej sesji.

W naszej ofercie znajdują się również inne zabiegi, mające za zadanie wspomaganie naturalnych procesów produkcji włókien kolagenowych. Zachęcamy do kontaktu i zapisania się na wstępną konsultację z naszymi specjalistami. Wspólnie zadbamy o odzyskanie młodego wyglądu!