Obecne czasy są pełne pośpiechu i stresu, co nierzadko skutkuje różnymi konsekwencjami, w tym zdrowotnymi. Gromadzące się w organizmie napięcie niesie ze sobą wiele wyzwań dla naszego ciała. Jednym z często pojawiających się i równie często bagatelizowanych problemów jest bruksizm. Zgrzytanie zębami bywa uznawane za niewinny nawyk, tymczasem może prowadzić do poważnych konsekwencji, wykraczających poza jamę ustną. Zrozumienie tego zjawiska, świadomość na temat jego skutków i możliwości leczenia mogą pomóc zachować zdrowie i uniknąć komplikacji.
Niewinny odruch czy poważny problem – czym jest bruksizm?
Zgrzytanie zębami, nazywane właśnie bruksizmem, to nawyk polegający na nieświadomym zaciskaniu szczęki i pocieraniu zębami. To problem bardzo powszechny, z którym zmaga się wiele osób na całym świecie, niezależnie od płci i wieku. Najczęściej nasila się podczas nocnego odpoczynku, przez co może przez długi czas pozostawać niezauważony.
Jak działa bruksizm? W wyniku napięcia mięśni szczękowych dochodzi do mimowolnych skurczów, które prowadzą do pocierania zębami żuchwy o zęby szczęki. Taka sytuacja może wynikać z wielu czynników, najczęściej są one związane z emocjami i psychiką, jednak czasem mogą wynikać również z nieprawidłowo przeprowadzonych procedur stomatologicznych. W każdym przypadku jest to poważny problem, który wymaga podjęcia odpowiednich działań, ponieważ nieleczony może prowadzić do wielu nieprzyjemnych dolegliwości.
Rozpoznanie bruksizmu wymaga konsultacji ze stomatologiem lub ortodontą. Specjalista może przeprowadzić szczegółowe badanie jamy ustnej oraz ocenić zgryz pacjenta. W niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie dodatkowych badań, takich jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa. Po wykonaniu diagnostyki lekarz zaleca odpowiedni sposób postępowania.
Przyczyny zgrzytania zębami
Pomimo tego, jak dynamicznie rozwija się medycyna i jak dużo wiemy o ludzkim organizmie, przyczyny występowania bruksizmu wciąż nie zostały jednoznacznie określone. Na pojawienie się tego problemu może mieć wpływ szereg czynników, związanych z różnymi aspektami życia. Najczęściej do zgrzytania zębami prowadzi przewlekły stres, pogorszony stan psychiczny i wzmożone napięcie nerwowe. Do innych okoliczności sprzyjających zgrzytaniu zębami należą:
- wady zgryzu i nieprawidłowości anatomiczne w jamie ustnej,
- nieprawidłowo wykonane uzupełnienia ubytków w zębach,
- źle dopasowane protezy, mosty i korony,
- problemy z układem stawowo-mięśniowym,
- dysfunkcje układu nerwowego i uszkodzenia mózgu,
- nadużywanie środków psychoaktywnych,
- niektóre zakażenia pasożytnicze,
- czynniki genetyczne.
Wystąpieniu bruksizmu sprzyja wiele okoliczności. Warto pamiętać, że zarówno przyczyny, jak i skutki zgrzytania zębami nie u każdego będą takie same. Ludzkie organizmy bardzo różnią się między sobą, dlatego tak istotne jest indywidualne podejście do pacjentów i właściwe określenie podłoża problemu u danej osoby. Znając przyczynę dolegliwości, łatwiej wprowadzić odpowiednio ukierunkowane leczenie, które przyniesie pożądane efekty.
Jakie są skutki nieleczonego bruksizmu?
Jedną z głównych konsekwencji nieleczonego zgrzytania zębami jest utrata szkliwa, czyli twardej warstwy ochronnej zębów. To zjawisko z kolei prowadzi do pojawienia się nadwrażliwości na wysokie i niskie temperatury. Osoby zmagające się z bruksizmem często odczuwają ból podczas jedzenia i picia, co znacząco obniża komfort ich codziennego funkcjonowania. Ponadto nawykowe zgrzytanie zębami może skutkować wystąpieniem zaburzeń w stawach skroniowo-żuchwowych, a także doprowadzić do zaburzeń pracy mięśni i deformacji zębów. Na skutek tego nawyku mogą również pojawić się stany zapalne i różnego rodzaju dysfunkcje. Zgrzytanie nie tylko prowadzi do uszkodzenia wypełnień i elementów protetycznych, ale też może wiązać się ze zwiększeniem ruchomości zębów i ich wypadaniem.
Warto mieć świadomość, że konsekwencje bruksizmu nie kończą się na jamie ustnej. Nieleczone zgrzytanie bardzo często łączy się z bólami głowy i karku, szczególnie w godzinach porannych. Wzmożone napięcie mięśni szczękowych może również prowadzić do zwiększenia częstotliwości i nasilenia ataków migrenowych. U chorych często obserwuje się bóle pleców, uszu, a nawet zaburzenia słuchu. Jak widać, jest to poważny problem, który niesie ze sobą poważne konsekwencje. Dlatego tak ważne jest, aby w momencie zauważenia u siebie niepokojących objawów, udać się do specjalisty.
Bruksizm można leczyć!
Pierwszym krokiem, jaki należy podjąć w przypadku podejrzenia bruksizmu, jest wizyta u stomatologa. Specjalista dokładnie oceni stan jamy ustnej, zidentyfikuje problem, określi jego podłoże i zaleci odpowiednią formę terapii. W niektórych przypadkach konieczna może być również konsultacja z ortodontą lub fizjoterapeutą szczękowo-twarzowym.
Leczenie bruksizmu najczęściej jest procesem złożonym. Istotne jest rozluźnienie mięśni żuchwy, ale również wyeliminowanie przyczyny dolegliwości. Z tego względu często kluczowa jest terapia, podczas której pacjent lub pacjentka będzie mieć możliwość poznania różnych technik relaksacyjnych i nauczenia się rozładowywania stresu oraz napięcia. Do najpopularniejszych metod leczenia zgrzytania zębami należą specjalistyczne szyny, a także fizjoterapia i masaż określonych partii mięśniowych.
Leczenie bruksizmu botoksem
Pomocna w kwestii zwalczania bruksizmu jest również medycyna estetyczna. Wysoką efektywność w tym zakresie oferuje zastosowanie botoksu. Toksyna botulinowa zaaplikowana w odpowiednie punkty sprzyja rozluźnieniu mięśni i zapobiega ich nadmiernemu napięciu. Z powodzeniem stosuje się ją jako wsparcie szerszego procesu terapeutycznego, ale również jako jedyną metodę leczenia. Dawka jest zawsze dostosowywana do indywidualnych potrzeb pacjenta, aby zapewnić możliwie najlepszy efekt. Zabiegi są bezbolesne i przynoszą szybkie rezultaty, które utrzymują się przez kilka kolejnych miesięcy.
Leczenie bruksizmu botoksem w Klinice OT.CO w Warszawie
Niezależnie od przyczyny zgrzytania zębami bruksizm jest poważnym problemem, mogącym prowadzić do istotnych konsekwencji zdrowotnych. Warto pamiętać, że starte zęby nie regenerują się i nie odrosną. Dlatego tak istotna jest szybka reakcja i podjęcie odpowiednich działań możliwie najwcześniej.
