Przepuklina brzuszna jest powszechnym problemem zdrowotnym, który dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn w różnym wieku. To schorzenie wyróżnia się tym, że część narządu wewnętrznego (najczęściej jelita) wydostaje się przez osłabione mięśnie lub tkanki jamy brzusznej, tworząc widoczne wybrzuszenie. Przepuklina może występować w różnych miejscach brzucha, takich jak okolica pępkowa, pachwinowa czy obszary blizn pooperacyjnych. W poniższym wpisie dokładnie omawiany objawy, przyczyny oraz możliwości leczenia tego schorzenia.
Przyczyny przepukliny brzusznej
Przepuklina brzuszna występuje z różnych powodów, które prowadzą do osłabienia mięśni lub tkanek brzucha. Ciężka praca fizyczna, podnoszenie ciężarów, intensywne ćwiczenia fizyczne lub nagły wysiłek mogą zwiększyć ciśnienie wewnątrz jamy brzusznej, co prowadzi do powstawania przepukliny. Nadmierna masa ciała zwiększa z kolei nacisk na mięśnie i tkanki brzucha, co może ja osłabiać i również powodować przepuklinę.
Podczas ciąży dochodzi do zwiększenia ciśnienia w jamie brzusznej oraz rozciągnięcia mięśni brzucha, co sprzyja rozwojowi przepuklin, zwłaszcza w okolicy pępka. Poza tym długotrwały, intensywny kaszel, np. związany z przewlekłymi chorobami płuc, może zwiększać ciśnienie w jamie brzusznej, co z czasem prowadzi do osłabienia mięśni i powstawania przepukliny.
Długotrwałe zaparcia powodują częste napinanie mięśni brzucha podczas próby wypróżnienia, co może osłabiać ściany brzucha i być przyczyną schorzenia, jakim jest przepuklina. Poza tym z wiekiem mięśnie i tkanki stają się słabsze, co zwiększa ryzyko rozwoju tej dolegliwości.
Jakie są objawy przepukliny brzusznej?
Najbardziej typowym objawem przepukliny brzusznej, jest widoczne wybrzuszenie lub guzek w okolicy brzucha, który można zauważyć szczególnie podczas kaszlu, śmiechu, podnoszenia ciężarów lub innego wysiłku fizycznego. Wybrzuszenie może się zmniejszyć lub zaniknąć, gdy Pacjent leży na plecach. W miejscu przepukliny często występuje też ból lub uczucia dyskomfortu, które może nasilać się podczas aktywności fizycznych, takich jak podnoszenie ciężarów, kaszel. Ból ten jest tępy, piekący lub ostry – w zależności od stopnia przepukliny.
Niektórzy Pacjenci odczuwają też uczucie pełności, ciężkości lub napięcia w okolicy przepukliny, zwłaszcza po posiłku. Poza tym, jeśli dochodzi do uwięźnięcia przepukliny, Pacjenci doświadczają nudności, wymiotów i ogólnego złego samopoczucia. Uwięźnięcie jest stanem nagłym, wymagającym natychmiastowej interwencji medycznej. W zaawansowanych przypadkach przepuklina może powodować też zaczerwienienie, co wskazuje na to, że doszło do stanu zapalnego.
Jak leczyć przepuklinę brzuszną?
Leczenie tego schorzenia zależy od jego wielkości, umiejscowienia, stopnia nasilenia i objawów. Metody leczenia zachowawczego stosowane są głównie w przypadku małych przepuklin, które nie powodują istotnych objawów ani dyskomfortu. Wtedy zaleca się regularne kontrole u lekarza, aby monitorować, czy przepuklina nie powiększa się i nie powoduje komplikacji. Pacjenci mogą też nosić specjalny pas przepuklinowy, który pomaga utrzymać przepuklinę w miejscu, zapobiegając jej powiększaniu. Jest to jednak rozwiązanie tymczasowe i nie zastępuje leczenia operacyjnego. Zalecane jest też zmniejszenie wagi (w przypadku otyłych osób), unikanie ciężkich ćwiczeń fizycznych. Pomaga to w redukcji nacisku na przepuklinę.
Najskuteczniejszym sposobem na leczenie przepukliny brzusznej, jest operacja. Polecana jest wtedy, gdy przepuklina jest duża, powoduje ból, dyskomfort lub istnieje ryzyko uwięźnięcia. Istnieją dwa główne rodzaje operacji przepukliny brzusznej. Jedną z nich jest ta wykonywana za pomocą techniki otwartej. Chirurg wykonuje nacięcie w miejscu przepukliny, a następnie umieszcza wystającą tkankę z powrotem na swoje miejsce w jamie brzusznej. Ściana brzucha jest wzmacniania, często przy użyciu siatki chirurgicznej, która zmniejsza ryzyko nawrotu schorzenia. Stosuje się również leczenie laparoskopowe, w którym chirurg wykonuje kilka małych nacięć, przez które wprowadza narzędzia chirurgiczne oraz kamerę. Przepuklina jest naprawiana od wewnątrz, a ściana brzucha wzmacniania siatką.
Operacja przepukliny w Klinice OT.CO w Warszawie
Jeśli jednak przepuklina ulegnie uwięźnięciu, jest to stan nagły wymagający natychmiastowej operacji. Uwięźnięta przepuklina prowadzi do niedokrwienia tkanek, co jest groźne dla życia Pacjenta.
Kto może podjąć się leczenia przepukliny brzusznej?
Jeśli przepuklina powoduje ból lub dyskomfort, który nasila się podczas codziennych aktywności, takich jak kaszel lub pochylanie się, leczenie jest zwykle zalecane, aby poprawić jakość życia Pacjenta. Lekarz zdecyduje o nim również wtedy, gdy objawy przepukliny pogarszają się z czasem, np. wybrzuszenie staje się większe lub bardziej bolesne. Jest to wyraźne wskazanie do leczenia operacyjnego. Duże przepukliny są bardziej narażone na uwięźnięcie, dlatego operacja jest zalecana w ich przypadku, nawet gdy objawy są minimalne.
Istotnym wskazaniem do leczenia operacyjnego jest również uwięźnięcie przepukliny. To nagły stan, w którym część jelita lub inna tkanka zostaje uwięziona w przepuklinie i nie może wrócić do jamy brzusznej. Uwięźnięcie prowadzi do niedokrwienia tkanek, martwicy i perforacji jelita.
Nieleczona przepuklina brzuszna może prowadzić do niedrożności jelit, co jest poważnym stanem wymagającym natychmiastowej interwencji chirurga. W przypadku, gdy przepuklina powoduje infekcję lub stan zapalny, konieczne jest wdrożenie szybkiego leczenia operacyjnego, aby zapobiec dalszym powikłaniom.
Przepuklina, która nie jest poddana leczeniu, może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak uwięźnięcie, które wymaga natychmiastowej interwencji chirurga. Regularne kontrole w naszej Klinie OT.CO oraz szybka reakcja n objawy przepukliny mogą zapobiec powikłaniom i zapewnić lepszą jakość życia. Zachęcamy do konsultacji w naszej klinice, gdzie specjaliści pomagają Pacjentom w diagnozie i wyborze najlepszego planu leczenia tej bolesnej dolegliwości.
Źródła:- Mackiewicz Z., Współczesne leczenie przepuklin brzusznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
- Di Bello J.N., Moore J.H.: Sliding myofascial flap of the rectus abdominus muscles forthe closure of recurrent ventral hernias. Plast Reconstr Surg, 1996; 98(3): 464–469.
- Rosen M.J., Jin J., McGee M.F., Williams C., Marks J. et al.: Laparoscopic component separation in the single-stage treatment of infected abdominal wallprosthetic removal. Hernia, 2007; 11: 435–440
- Korenkov M., Sauerland S., Arndt M., Bograd L., Neugebauer E.A. et al.: Randomized clinical trial of suture repair, polypropylene mesh or autodermal hernioplasty for incisional hernia. Br J Surg., 2002; 89: 50–56.