Wszelkie zmiany w wyglądzie skóry mogą świadczyć o egzemie. Jest to choroba, która może mieć bardzo różnorodny charakter oraz nasilenie. Warto wiedzieć, jakie są jej objawy, kiedy zgłosić się do lekarza oraz jak leczyć i ograniczać nieprzyjemne i dokuczliwe zmiany skórne.
Czym jest egzema?
Pod pojęciem egzemy kryje się szereg chorób dermatologicznych skóry. Charakteryzują się one stanem zapalnym skóry i w większości przypadków mają podłoże alergiczne. Stan zapalny rozwija się w powierzchownych warstwach skóry, a więc w obrębie naskórka i warstwy brodawkowej skóry właściwej. Często egzema na dłoniach, czy innych częściach ciała nazywana jest wypryskiem.
Powierzchowny stan zapalny skóry może wystąpić niemalże na całym ciele. Często występuje egzema dłoni, twarzy, czy też stóp. Przebieg choroby uzależniony jest od jej lokalizacji, a także nasilenia. Egzema na twarzy może przebiegać bardzo łagodnie i być początkowo zbagatelizowana lub też jej przebieg może być ostry i powodować duży dyskomfort. Co jest istotne w przypadku tego schorzenia to fakt, że egzemą nie można się zarazić od drugiej osoby.
Co powoduje pojawienie się egzemy?
Przyczyny egzemy na nogach, dłoni, twarzy i innych obszarach skóry są zróżnicowane i niekiedy trudne w jednoznacznym określeniu. Uważa się, że duże znaczenie ma tutaj genetyczne podłoże warunkujące kondycję skóry. Co więcej, za główną przyczynę egzemy uważa się także alergię i czynniki środowiskowe. Z tego powodu rozróżnia się dwa podstawowe rodzaje egzemy. Jest to egzema endogenna wywoływana czynnikami genetycznymi i egzogenna wywoływana kontaktem z alergenem. Substancjami uczulającymi mogą być zarówno spożywane pokarmy, jak i materiały, czy substancje zawarte w kosmetykach.
Główne objawy egzemy
Egzema i jej objawy mogą przybierać odmienny charakter. Wszystko zależy od rodzaju oraz nasilenia choroby. Jednak wśród pierwszych objawów, które mogą świadczyć, że zmiany skórne to egzema na rękach, czy innej części ciała, to miejscowe zaczerwienienie skóry, uczucie swędzenia oraz zauważalny lokalny obrzęk na skórze. Ponadto często w przypadku egzemy pojawia się bardzo sucha skóra, niewielkie rany na jej powierzchni, a także w niektórych przypadkach wysięk patologiczny w postaci najczęściej ropy. Egzema rąk i nóg może też objawiać się pojawieniem się na powierzchni skóry drobnych grudek, łuszczeniem i dużym dyskomfortem.
W zależności od nasilenia charakterystycznych objawów rozróżnia się trzy fazy egzemy. Jest to faza ostra, podostra i przewlekła. W przypadku silnej reakcji alergicznej na skórze już kilka godzin od kontaktu z alergenem pojawia się rumień oraz drobne i ropiejące pęcherzyki. Z kolei w przypadku fazy podostrej występuje lekkie złuszczanie się skóry, a w miejscu rumienia uwidaczniają się strupki. Natomiast o fazie przewlekłej mówi się, gdy stan zapalny utrzymuje się przez długi czas, doprowadzając do przerostu naskórka i dość silnego złuszczania. Ponadto świąd skóry jest bardzo mocy i przyczynia się do częstego drapania i wykwitów skórnych.
Występowanie egzemy
Stan zapalny skóry może dotykać zarówno dzieci, jak i dorosłych w różnym wieku. Egzema u dzieci jest tak samo często diagnozowana, jak w przypadku osób dorosłych. Jej przebieg może przyjmować różne fazy nasilenia i powodować znaczny dyskomfort w codziennym funkcjonowaniu. Egzema pojawia się na powiekach, stopach, dłoniach, plecach, nogach, a także brzuchu. Warto jednak wiedzieć, że egzema u niemowlaka w większości przypadków ustępuje wraz z wiekiem.
Egzema a łuszczyca
Łuszcząca się skóra może dawać objawy podobne do łuszczycy. Z tego też powodu należy udać się do lekarza, aby rozróżnić te dwa zupełnie różne schorzenia skóry. Łuszczyca wywoływana jest przez nadaktywność układu odpornościowego, która powoduje przyspieszenie procesu dojrzewania i obumierania naskórka oraz jego złuszczania. Wiąże się to z tym, że martwe komórki naskórka nie mają wystarczająco czasu, aby samoistnie się złuszczyć i oderwać, ponieważ ciągle następuje stymulacja wzrostu nowego naskórka.
W efekcie dochodzi do nakładania się na siebie kolejnych warstw skóry, które powodują pojawienie się grudkowatych zmian skórnych. Jak więc widać, egzema i łuszczyca to odrębne choroby wywoływane przez inne czynniki. Sposób ich leczenia także jest odmienny, dlatego nie należy traktować tych chorób, jako tożsamych ze względu na podobne objawy.
Diagnostyka egzemy
Aby móc rozpocząć skuteczne leczenie i łagodzić objawy egzemy, kluczowe jest jej trafne zdiagnozowanie. Egzema na stopach, rękach, czy twarzy jest diagnozowana na podstawie oględzin kondycji skóry, a także obszernego wywiadu z pacjentem. Kluczowe są informacje o częstotliwości występowania zmian, współistniejących chorobach oraz uwarunkowaniach genetycznych.
W celu dokładnego poznania, jakie czynniki wywołują reakcję alergiczną na powierzchni skóry, lekarz może zlecić badania alergologiczne, jak przykładowo kontaktowe testy skórne. Jednak nie jest to metoda stosowana każdorazowo, ponieważ pacjent jest tutaj narażony na bezpośrednie działanie alergenu, co może narazić go na silną reakcję alergiczną. Alternatywą w diagnostyce są obecnie wykorzystywane pomiary stężeń alergenowo-specyficznych przeciwciał IgE we krwi. Ich wykrycie pozwala na precyzyjne określenie, jaki czynnik wywołuje u danej osoby reakcję alergiczną. Pomiary wykonywane są z krwi pobranej w tradycyjny sposób. Są więc zupełnie bezpieczne i nieinwazyjne.
Leczenie egzemy
Sposób leczenia egzemy powinien być indywidualnie dopasowany do pacjenta. Ważne jest określenie rodzaju egzemy, a także przeprowadzenie badań diagnostycznych. Egzema i jej leczenie w przypadku określenia czynnika alergizującego polega przede wszystkim na unikaniu alergenu. Dlatego tak ważną rolę odgrywają pomiary stężeń alergenowo-specyficznych przeciwciał IgE we krwi. Aby nie narazić się na reakcję alergiczną, należy dokładnie sprawdzać składy kosmetyków, środków myjących czy spożywanych artykułów i unikać tych, w których znajduje się alergen.
Możliwe jest także przeprowadzenie leczenia odczulającego. Zazwyczaj jest ono proponowane pacjentom uczulonym na konkretny pierwiastek. Dodatkowo w ciężkich przypadkach włącza się leczenie oddziałujące na układ immunologiczny. Jest to jednak postępowanie mocno ingerujące w cały organizm i jego funkcjonowanie.
Od lat wielu naukowców szuka odpowiedzi na pytanie jak skutecznie leczyć egzemę. Obecnie najpopularniejszą metodą leczenia jest ograniczanie kontaktów z czynnikiem alergizującym i łagodzenie objawów skórnych.
Pielęgnacja skóry z egzemą
Egzema na nogach, rękach, twarzy, czy innej części ciała wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Pozwala ona bowiem złagodzić uporczywe objawy oraz złagodzić stan zapalny skóry. Dobrze dobrane kosmetyki pozwalają na wsparcie procesu odbudowy bariery ochronnej naskórka, a także na zabezpieczenie skóry przed działaniem zewnętrznych czynników w tym także alergenów. Egzema u niemowląt i dorosłych powinna być łagodzona przy użyciu dermokosmetyków. Są to produkty, które w składzie nie zawierają alergenów oraz są starannie przebadane. Muszą spełniać bardzo rygorystyczne normy i poddawane są licznym testom oceniającym ich bezpieczeństwo. Co więcej, mają działanie hipoalergiczne, a w ich składzie nie znajdują się substancje chemiczne, perfumy, czy barwniki.
Kosmetyki do pielęgnacji skóry z egzemą mają silne właściwości nawilżające, regenerujące, odbudowujące oraz ochronne. Zakupić je można w dobrych drogeriach internetowych i stacjonarnych, a także w aptekach. Nie warto jednak eksperymentować, a zapytać lekarza o kosmetyk, który najlepiej sprawdzi się w danym przypadku. Niektóre kremy, czy żele wykupić można tylko na receptę, a te ogólnodostępne mogą być niewystarczające w przypadku ostrej i nasilonej egzemy.
Oczywiście w łagodzeniu objawów egzemy, które pojawiły się już na skórze, ważną rolę odgrywa systematyczność. Pielęgnacja z użyciem odpowiednich kosmetyków powinna być wykonywana zgodnie z zaleceniami lekarza i do pełnego ustąpienia zmian skórnych. Należy być także świadomym, że egzema mimo całkowitego pozbycia się objawów może nawracać po jakimś czasie. Mówi się wtedy i jej remisji.
Egzema to dermatologiczne infekcje skóry, które nie powinny być bagatelizowane. Szybko podjęta diagnostyka pozwoli poznać czynnik alergizujący i wykluczyć go z życia codziennego. Dzięki temu dokuczliwe objawy mogą zostać zażegnane, a nieestetyczne i krępujące zmiany skórne zniknąć.
Źródła:
