Znamiona na skórze to zmiany pigmentacyjne, które mogą występować w postaci małych plam, guzków lub wybrzuszeń na powierzchni skóry. Znamiona mogą mieć różne kolory (od jasnobrązowego po ciemny brąz lub czarny) i kształty. Większość znamion jest łagodna, ale niektóre mogą z czasem zmieniać wygląd i wymagać oceny dermatologicznej.
Wraz z upływem czasu oraz niekorzystnym wpływem czynników środowiska, na skórze mogą pojawiać się znamiona. Jest to nie tylko problem natury estetycznej, ale także zdrowotnej. Choć większość ze zmian ma charakter łagodny, niektóre z nich mogą być objawem nowotworu.
Znamiona to nic innego, jak nieprawidłowości w strukturze skóry i występują w postaci plam lub wypukłości. Niektóre z nich dziedziczone są genetycznie, inne zaś nabywamy z czasem. Zmiany nabyte mogą pojawiać się w ciągu całego życia natomiast genetyczne często powstają już w życiu płodowym i są znamionami wrodzonymi.
Wśród znamion występują przede wszystkim włókniaki, które mają postać łagodnych guzków i nie stanowią zagrożenia dla życia. Rozróżniamy także zmiany w postaci płaskich znamion naczyniowych. Jednakże szczególny rodzaj stanowią znamiona barwnikowe, potocznie zwane pieprzykami. Wywodzą się z komórek barwnikowych i stanowią najgroźniejszą grupę wśród zmian skórnych, ponieważ mogą przekształcić się w nowotwór. Około 30% tych zmian przeobraża się w czerniaka złośliwego. Ma on nieregularny kształt i zabarwienie od jasnobrązowego do czarnego. Powstaje na niezmienionej skórze lub w miejscach, na których już znajduje się znamię.
Oczywiście proces powstawania znamion można w niektórych przypadkach opóźniać, m.in. poprzez unikanie nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne oraz używając specjalistycznych kosmetyków. Jeśli problem już się pojawił, warto skorzystać z zabiegów medycyny estetycznej oraz chirurgii. Zabiegi te mają na celu przede wszystkim poznanie charakteru zmiany oraz ewentualną wysyłkę wycinka zmiany do badania histopatologicznego. Dzięki temu można ocenić, czy zmiana ma charakter łagodny, czy złośliwy. Ponadto, zabiegi te pozwalają na bezpieczne i skuteczne usuwanie znamion, a skóra zyskuje gładkość, naturalny koloryt oraz jędrność.
Polecane zabiegi
Znamiona na skórze - pytania i odpowiedzi
Co powoduje powstawanie znamion na skórze?
Znamiona na skórze są zazwyczaj wynikiem nagromadzenia melanocytów (komórek produkujących melaninę) w jednym miejscu. Powstawanie znamion może być spowodowane czynnikami genetycznymi, zmianami hormonalnymi (np. w okresie dojrzewania lub ciąży), a także ekspozycją na słońce, która stymuluje melanocyty do pracy.
Czy znamiona mogą być groźne?
Większość znamion jest łagodna i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Niemniej jednak, jeśli znamię zmienia swój wygląd (np. rośnie, zmienia kolor, kształt, zaczyna swędzieć lub krwawić), może być konieczna wizyta u dermatologa, ponieważ zmiany te mogą wskazywać na czerniaka, czyli złośliwy nowotwór skóry. Warto regularnie monitorować znamiona za pomocą zasady ABCDE:
- Asymetria,
- Brzeg (nieregularny),
- Color (zmienność kolorów),
- Diameter (średnica większa niż 6 mm),
- Ewoluujące (zmiany wyglądu w czasie).
Jakie są metody usuwania znamion?
Jeśli znamię jest podejrzane lub przeszkadza estetycznie, można je usunąć. Do popularnych metod usuwania znamion należą:
- Chirurgiczne usunięcie – znamię jest wycinane skalpelem, a następnie rana jest zszywana.
- Laseroterapia – stosowana w przypadku znamion powierzchownych i kosmetycznych.
- Krioterapia – zamrażanie znamienia ciekłym azotem, stosowane w przypadku łagodnych zmian. Ważne jest, aby usuwanie znamion było wykonywane pod nadzorem lekarza, szczególnie jeśli istnieje ryzyko czerniaka.
Jak dbać o skórę, aby zapobiegać powstawaniu nowych znamion?
Chociaż nie można całkowicie zapobiec powstawaniu nowych znamion, można zmniejszyć ryzyko ich pojawiania się, chroniąc skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Oto kilka zasad:
- Stosowanie filtrów przeciwsłonecznych z wysokim SPF (minimum 30), szczególnie podczas długotrwałej ekspozycji na słońce.
- Unikanie solarium i nadmiernej ekspozycji na słońce, zwłaszcza w godzinach największego nasłonecznienia (10:00-16:00).
- Noszenie odzieży ochronnej, kapeluszy z szerokim rondem i okularów przeciwsłonecznych.
- Regularne monitorowanie skóry i zgłaszanie dermatologowi wszelkich zmian w wyglądzie znamion.
