implanty zebowe

Retrogenia jest rodzajem wady zgryzu, którego charakterystyczną cechą jest wysunięcie do przodu górnej szczęki oraz cofnięcie dolnej, a także powiększenie kąta żuchwy. Sprawia to, że wada widoczna jest nie tylko po otwarciu ust przez Pacjenta. Odbija się na wyglądzie całej twarzy, która staje się wydłużona w dolnej części szczęki. Zdarza się, że z powodu retrogenii pojawia się także zgryz otwarty. U osób, które na nią cierpią, wada może powodować trudności z wymową niektórych głosek, problemy z odgryzaniem i przeżuwaniem jedzenia, dyskomfort w czasie mówienia czy trudności w relacjach społecznych.

Oprócz wspomnianych już objawów retrogenii często można rozpoznać ją także po skróconej gałęzi lub trzonie żuchwy, przegięciu go w dół oraz braku guzkowatości bródkowej. W podziałach funkcjonujących w naukach medycznych klasyfikuje się ją jako dotylną wadę zgryzu. Wyróżnić można dwa rodzaje retrogenii:

  • Czynnościową – kiedy żuchwa jest cofnięta do tyłu, ale nie obserwuje się szczególnych zmian w jej budowie.
  • Morfologiczną — z widocznymi zmianami w budowie żuchwy, zahamowaniem jej wzrostu i problemami towarzyszącymi takimi jak ograniczenia w zakresie ruchomości.

Przyczyn jej występowania poszukuje się w nieprawidłowo wykształconej żuchwie lub wadach stawów skroniowo-żuchwowych. Retrogenia często wiąże się także z zaburzeniami funkcjonowania wspomnianych stawów oraz okolicznych mięśni. Czasami pojawia się w wyniku nieodpowiedniego układania dziecka do snu lub karmienia w okresie niemowlęcym oraz w przebiegu krzywicy, czyli choroby spowodowanej niedoborem witaminy D. Wówczas, dochodzi do demineralizacji kości oraz ich deformacji. Często współwystępuje także w Zespole Pataua razem z innymi wadami szczęki oraz twarzoczaszki.

Należy pamiętać, że wady tego rodzaju leczy się o wiele szybciej i łatwiej, jeśli problem zostanie rozpoznany stosunkowo wcześnie. Wówczas, można podjąć odpowiednie kroki jeszcze zanim wada się pogłębi. Dlatego regularne kontrole u ortodonty, szczególnie w przypadku dzieci są tak istotne. Pacjentom, u których zdiagnozowano retrogenię, proponujemy kompleksową diagnostykę, a następnie odpowiednie leczenie. Przydatne do tego celu są wyciski, odlewane modele gipsowe szczęki czy zdjęcia rentgenowskie.

W leczeniu retrogenii wykorzystuje się między innymi aparaty ortodontyczne lub zabiegi z zakresu chirurgii szczękowej. Samo leczenie zachowawcze, chociaż przeważnie znacząco pozytywnie wpływa na komfort funkcjonowania Pacjenta, to zazwyczaj nie powoduje dużych zmian w zakresie wyglądu rysów twarzy. Do ich poprawy konieczne jest leczenie operacyjne, które może dotyczyć szczęki, żuchwy lub stanowić połączenie obu interwencji.

Polecane zabiegi

Retrogenia - pytania i odpowiedzi

Co powoduje retrogenię?

Retrogenia może być wynikiem wielu czynników, w tym:

  • Czynniki genetyczne – dziedziczne wady zgryzu mogą prowadzić do retrogenii.
  • Niedostateczny rozwój żuchwy – żuchwa może rozwijać się wolniej niż górna szczęka, co prowadzi do cofnięcia.
  • Nieprawidłowe nawyki w dzieciństwie – ssanie kciuka, nadmierne korzystanie ze smoczka czy oddychanie przez usta mogą przyczyniać się do rozwoju retrogenii.
  • Wady zgryzu – retrogenia może być częścią szerszego problemu zgryzowego, np. tyłozgryzu, gdzie cała dolna szczęka jest cofnięta w stosunku do górnej.
  • Choroby czy urazy w dzieciństwie – zaburzenia wzrostu lub przebyte urazy mogą wpłynąć na rozwój żuchwy.

Jakie są objawy retrogenii?

Objawy retrogenii mogą obejmować zarówno aspekty estetyczne, jak i funkcjonalne:

  • Cofnięta broda – widoczne cofnięcie dolnej szczęki, co zmienia profil twarzy.
  • Nierówny zgryz – nieprawidłowe ustawienie zębów, które może powodować problemy z żuciem lub mówieniem.
  • Problemy z oddychaniem – cofnięta żuchwa może prowadzić do trudności w oddychaniu, szczególnie w nocy, co może być przyczyną obturacyjnego bezdechu sennego.
  • Bóle stawów skroniowo-żuchwowych – nadmierne napięcie mięśni lub nieprawidłowe funkcjonowanie stawów skroniowo-żuchwowych z powodu nierównomiernego ułożenia szczęk.
  • Nadmierne ścieranie zębów – nierówny zgryz może prowadzić do nadmiernego ścierania niektórych zębów.

Jak leczyć retrogenię?

Leczenie retrogenii zależy od nasilenia wady i wieku pacjenta. Oto kilka dostępnych metod:

  • Ortodoncja – aparaty ortodontyczne mogą być stosowane, aby poprawić pozycję zębów i żuchwy, szczególnie u młodszych pacjentów, u których rozwój kości jeszcze trwa.
  • Zabiegi chirurgiczne – w przypadku poważnych wad retrogenii, zwłaszcza u dorosłych, może być konieczna operacja ortognatyczna, która koryguje pozycję żuchwy względem górnej szczęki.
  • Terapia ortopedyczna w dzieciństwie – w niektórych przypadkach retrogenii stosuje się urządzenia ortopedyczne, takie jak maski twarzowe lub aparaty protrakcyjne, które mogą wspomóc rozwój żuchwy u dzieci.
  • Fizjoterapia stawów skroniowo-żuchwowych – w przypadku bólu stawów lub mięśni, fizjoterapia może pomóc w łagodzeniu objawów.
  • Aparaty na bezdech senny – jeśli retrogenia powoduje obturacyjny bezdech senny, można zastosować specjalne aparaty do noszenia w nocy, które pomagają utrzymać drożność dróg oddechowych.

Jakie są skutki nieleczonej retrogenii?

Nieleczona retrogenia może prowadzić do długoterminowych problemów zdrowotnych, w tym:

  • Pogorszenie funkcji stawów skroniowo-żuchwowych – bóle, trzaski i ograniczona ruchomość stawu.
  • Problemy z oddychaniem – cofnięta żuchwa może zwiększać ryzyko bezdechu sennego i problemów z oddychaniem, szczególnie w nocy.
  • Problemy z trawieniem – trudności z dokładnym żuciem jedzenia mogą wpływać na proces trawienia.
  • Pogorszenie estetyki twarzy – pogłębianie się cofnięcia żuchwy może wpłynąć na harmonię twarzy i obniżać samoocenę pacjenta.

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem w przypadku retrogenii?

Należy skonsultować się z ortodontą lub chirurgiem szczękowym, jeśli:

  • Zauważalne jest cofnięcie żuchwy, które wpływa na wygląd twarzy.
  • Występują trudności z żuciem, mówieniem lub oddychaniem.
  • Dziecko wykazuje wady zgryzu, które mogą prowadzić do rozwoju retrogenii.
  • Występują bóle w stawach skroniowo-żuchwowych lub inne objawy związane z napięciem mięśniowym. Wczesna interwencja może pomóc w skuteczniejszym leczeniu i zapobieganiu dalszym komplikacjom.