Szumy uszne to dolegliwość polegająca na odczuwaniu dźwięków w uchu lub w głowie, które nie mają zewnętrznego czy wewnętrznego źródła. Nie jest to choroba, a objaw, który jednak znacznie wpływa na jakość życia. Chociaż denerwujące i irytujące, zazwyczaj nie są powodem do obaw.
Czym są szumy w uszach?
Szum w głowie i uszach to wrażenie słyszenia charakterystycznego dźwięku, które nie ma swojego źródła. Bez względu na brzmienie i charakter dźwięku (niska, umiarkowana, wysoka częstotliwość), wszystkie tego typu dolegliwości są określane mianem szumów usznych. Do najczęstszych zalicza się pisk w uszach, klikanie czy dzwonienie. Dodatkowo objawy mogą dotyczyć także pulsowania, którego intensywność zmienia się przy zmianie pozycji ciała lub podczas ćwiczeń fizycznych.
Szum w uszach – przyczyny
Przyczyny szumu w uszach nie są jednoznacznie określone. Wyróżnia się pierwotne i wtórne szumy uszne. Pierwotne, czyli idiopatyczne nie posiadają jednoznacznej przyczyny, natomiast wtórne są wywołane konkretnymi stanami.
problemy z układem słuchowym – szum uszny może być wynikiem uszkodzenia komórek słuchowych w uchu wewnętrznym, co często występuje w przypadku długotrwałego narażenia na hałas lub utraty słuchu związanej z wiekiem,
infekcje ucha – zakażenie ucha środkowego lub wewnętrznego często powoduje szumy, które są związane z zapaleniem i zaburzeniami w funkcjonowaniu ucha,
problemy z krążeniem – nagłe zmiany w ciśnieniu krwi, tętniaki lub inne problemy naczyniowe wpływają na pojawienie się szumów w uszach, zwłaszcza gdy są związane z nieprawidłowym przepływem krwi,
czynniki neurologiczne – uszkodzenia nerwów słuchowych lub inne schorzenia neurologiczne, takie jak stwardnienie rozsiane,
niektóre leki i substancje toksyczne – w tym antybiotyki, diuretyki pętlowe, leki przeciwbólowe, a także nadużywanie alkoholu może wywołać szumy uszne,
urazy głowy lub kręgosłupa,
głuchota starcza.
Co więcej, szumy uszne mogą być objawem innych chorób, w tym nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, przerostu migdałków, przewlekłego zapalenia ucha, anemii czy niedoboru witaminy B12.
Szumy uszne – objawy
Wrażenia dźwiękowe mogą być odczuwane w jednym lub w obu uszach. Do najczęstszych objawów można zaliczyć:
wrażenie słyszenia dźwięku bez źródła zewnętrznego – osoby cierpiące na szumy uszne mogą słyszeć różne dźwięki, takie jak brzęczenie, piszczenie, szumienie czy buczenie, które nie są związane z rzeczywistymi bodźcami dźwiękowymi,
nagłe lub brzęczące pulsowanie,
niedosłuch,
stres, nerwica, depresja,
zmniejszenie jakości życia – szumy mogą prowadzić do trudności w koncentracji, problemy ze snem oraz stres, co może wpływać na ogólną jakość życia.
Diagnostyka szumów w uszach
Rozpoznanie przyczyny szumów w uszach wymaga dokładnego badania medycznego, które może obejmować badanie fizykalne, otolaryngologiczne, testy słuchu takie jak audiometria czy badania obrazowe, w tym tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI), w celu oceny struktury ucha i okolicznych tkanek.
Szumy uszne – leczenie
Leczenie szumów w uszach zależy od ich przyczyny i może obejmować leczenie farmakologiczne, chirurgiczne czy terapie behawioralne. Jeśli powodem są nieprawidłowe połączenia naczyniowe, schorzenie ucha środkowego czy guz nerwu słuchowego przeprowadza się leczenie operacyjne, które prowadzi do częściowego lub całkowitego zniesienia dolegliwości.
Wywiad medyczny i badanie otolaryngologiczne – lekarz zapyta o objawy, ich nasilenie, początek oraz zbada uszy i przewód słuchowy.
Audiometria – badanie słuchu, które pomaga określić, czy szum w uszach jest związany z utratą słuchu.
Badania obrazowe – w przypadku podejrzeń guzów lub problemów z krążeniem mogą być konieczne badania, takie jak tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI).
Testy krwi – aby wykluczyć schorzenia, takie jak niedokrwistość czy problemy z tarczycą, które mogą powodować szum w uszach.
Leczenie szumu w uszach zależy od przyczyny i stopnia nasilenia dolegliwości:
Usuwanie przyczyny:
W przypadku nagromadzenia woskowiny można usunąć woskowinę za pomocą specjalnych kropli lub przez lekarza.
Leczenie infekcji ucha lub chorób, takich jak nadciśnienie, może zmniejszyć lub wyeliminować szum.
Aparaty słuchowe – w przypadku utraty słuchu aparaty słuchowe mogą poprawić słyszenie i zmniejszyć odczucie szumu.
Terapia dźwiękiem (maskowanie) – stosowanie specjalnych urządzeń generujących łagodne dźwięki, które maskują szum w uszach i pomagają pacjentowi lepiej zasypiać.
Terapia behawioralna– terapia poznawczo-behawioralna pomaga radzić sobie z emocjonalnymi skutkami szumu w uszach i zmniejszyć stres związany z tą dolegliwością.
Farmakoterapia – nie ma leków specyficznych na szum w uszach, ale leki przeciwlękowe lub przeciwdepresyjne mogą pomóc w łagodzeniu objawów u niektórych osób.
Terapie komplementarne – niektórzy pacjenci odczuwają ulgę dzięki akupunkturze, biofeedbackowi czy terapii relaksacyjnej.
