Plamy tarczycowe

Plamy tarczycowe to zmiany skórne, które mogą występować u osób z zaburzeniami funkcjonowania tarczycy. Choć są stosunkowo rzadkim objawem, to ich pojawienie może być sygnałem, że tarczyca nie działa prawidłowo. Problemy z tym narządem, w tym niedoczynność czy nadczynność, wpływają na wiele układów w organizmie, a jednym z widocznych objawów może być właśnie pojawienie się plam na skórze. Sprawdź przyczyny ich powstawania i ewentualny sposób postępowania.

Czym są plamy tarczycowe?

Plamy tarczycowe na skórze mogą pojawić się u osób cierpiących na zaburzenia pracy tarczycy, czyli organu odpowiadającego za produkcję hormonów regulujących przemianę materii, temperaturę ciała, pracę serca oraz wiele innych procesów metabolicznych. Tarczyca wpływa na funkcjonowanie całego organizmu, a jej zaburzenia, takie jak niedoczynność lub nadczynność, objawiają się nie tylko ogólnymi dolegliwościami, ale i zmianami na skórze. Najczęściej mają postać przebarwień, zaczerwienień lub odbarwień, które mogą występować na różnych obszarach ciała, szczególnie na twarzy, szyi, ramionach i nogach. Plamy mogą mieć różny kształt, rozmiar oraz kolor, od jasnych, niemal białych, po ciemniejsze, brązowawe przebarwienia.

Najczęściej pojawiają się w przypadku chorób autoimmunologicznych związanych z tarczycą, takich jak choroba Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa. W niektórych przypadkach mogą mieć charakter przejściowy i znikają wraz z poprawą funkcjonowania tarczycy, jednak czasami utrzymują się dłużej i wymagają specjalistycznego leczenia.

Jakie są przyczyny plam tarczycowych?

Plamy tarczycowe najczęściej związane są z zaburzeniami funkcjonowania tarczycy, w szczególności z niedoczynnością lub nadczynnością tego gruczołu. Tarczyca produkuje hormony, które regulują wiele procesów metabolicznych w organizmie, w tym również mają wpływ na skórę. Zarówno zbyt niski, jak i zbyt wysoki poziom hormonów tarczycy może prowadzić do zmian skórnych. Wyróżniamy:

• niedoczynność tarczycy – w przypadku niedoczynności tarczycy, organizm produkuje zbyt mało hormonów tarczycy, co prowadzi do spowolnienia metabolizmu. Skóra staje się sucha, szorstka, a w niektórych miejscach mogą pojawić się odbarwienia i plamy. U osób z niedoczynnością tarczycy zmiany te mają często charakter hipopigmentacyjny, co oznacza, że skóra w tych miejscach staje się jaśniejsza  w porównaniu do otaczających tkanek,
• nadczynność tarczycy – w nadczynności tarczycy dochodzi do nadprodukcji hormonów, co przyspiesza metabolizm i może prowadzić do innych rodzajów zmian skórnych. Skóra staje się cienka, wrażliwa, a w niektórych miejscach mogą pojawić się zaczerwienienia, przebarwienia i plamy. Nadczynność tarczycy często wiąże się z nadmiernym poceniem się, co dodatkowo może podrażniać ciało i powodować stany zapalne,
• choroby autoimmunologiczne – plamy tarczycowe często pojawiają się u osób cierpiących na choroby autoimmunologiczne związane z tarczycą, takie jak choroba Hashimoto lub Gravesa-Basedowa. W takich przypadkach układ odpornościowy atakuje komórki tarczycy, co prowadzi do zaburzeń hormonalnych i zmian skórnych. W chorobie Hashimoto plamy mogą być bardziej widoczne ze względu na suchą i łuszczącą się skórę, podczas gdy w drugiej dolegliwości plamy są często związane z nadmierną pigmentacją.

Jak rozpoznać plamy tarczycowe?

Rozpoznanie plam tarczycowych może być trudne, ponieważ często przypominają one inne schorzenia dermatologiczne, takie jak łuszczyca, egzema czy plamy starcze. Charakterystycznym elementem plam tarczycowych jest jednak ich związek z innymi objawami zaburzeń hormonalnych.

Osoby, które zauważają u siebie zmiany skórne, takie jak plamy, powinny zwrócić uwagę na dodatkowe objawy sugerujące problemy z tarczycą. Do najczęstszych należą:

• uczucie chronicznego zmęczenia,
• wahania masy ciała – zarówno nagły przyrost, jak i utrata wagi,
• zaburzenia koncentracji i problemy z pamięcią,
• nadmierne pocenie się (w nadczynności) lub zimna, sucha skóra (w niedoczynności),
• wypadanie włosów,
• problemy z sercem, takie jak przyspieszone bicie serca (nadczynność),
• zmniejszona odporność na zimno (niedoczynność).

Jeśli plamy skórne pojawiają się wraz z powyższymi objawami, warto skonsultować się z endokrynologiem, który przeprowadzi badania w kierunku zaburzeń tarczycy. W diagnostyce najważniejsze jest wykonanie badań poziomu hormonów tarczycy, takich jak TSH, FT3 i FT4, a także przeciwciał przeciwtarczycowych, które mogą wskazywać na chorobę autoimmunologiczną.

Leczenie plam tarczycowych

Leczenie plam tarczycowych opiera się przede wszystkim na przywróceniu prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Jeśli zaburzenia hormonalne zostaną ustabilizowane, zmiany skórne często ustępują samoistnie. Leczenie tarczycy obejmuje stosowanie leków regulujących poziom hormonów, takich jak lewotyroksyna w przypadku niedoczynności lub tyreostatyki w przypadku nadczynności.

W przypadku chorób autoimmunologicznych, takich jak Hashimoto czy Gravesa-Basedowa, leczenie może być bardziej złożone i wymagać regularnych badań oraz dostosowania dawek leków. W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy plamy są uporczywe lub bardzo widoczne, konieczna może być współpraca z dermatologiem.

Dermatolog może zaproponować leczenie miejscowe, które złagodzi zmiany skórne, takie jak maści nawilżające lub kremy przeciwzapalne. W niektórych przypadkach stosuje się także terapię światłem lub leki złuszczające, które pomagają poprawić wygląd skóry. Ważne jest również, aby pacjent dbał o odpowiednią pielęgnację skóry – regularne nawilżanie i unikanie drażniących kosmetyków mogą pomóc w zmniejszeniu nasilenia plam. W klinice medycyny estetycznej OT.CO w Warszawie opieramy się na całościowym obrazie klinicznym pacjenta, biorąc pod uwagę zarówno wyniki badań, jak i zgłaszane objawy.