Na Twojej twarzy pod wpływem działania promieni słonecznych pojawia się charakterystyczny rumień w kształcie motyla? Ciężko Ci znaleźć przyczynę swojej zmiany skórnej i złego samopoczucia? Zdecyduj się na konsultację z doświadczonym lekarzem, który pomoże Ci dobrać właściwą terapię i postawi trafną diagnozę, ot co.
Toczeń skórny co to jest?
Toczeń skórny (rumieniowaty układowy) to choroba tkanki łącznej z grupy kolagenoz o podłożu autoimmunologicznym. Jej przyczyną są nieprawidłowości układu immunologicznego, który atakuje własne komórki organizmu poprzez wytwarzanie swoistych przeciwciał (autoimmunizacja).
W trakcie choroby dochodzi do uszkodzenia wielu tkanek i narządów, takich jak skóra, stawy czy nerki. Choroba ma wiele objawów oraz zróżnicowany przebieg – od łagodnego (występującego najczęściej), po zagrażający życiu, przez co bywa bardzo trudna we właściwym zdiagnozowaniu. Chociaż najwięcej zachorowań odnotowuje się od 16. do 55. roku życia, toczeń tak naprawdę może rozwinąć się w każdym wieku, również u osób młodszych i seniorów.
W Klinice OT.CO prowadzone są również badania kliniczne w leczeniu tocznia rumieniowatego.
Dokładna przyczyna wciąż nie jest znana, jednak do wystąpienia mogą przyczyniać się:
- czynniki hormonalne – estrogeny i prolaktyna mogą mieć wpływ na etiopatogenezę choroby. Częściej chorują także kobiety w wieku rozrodczym (8 razy częściej niż mężczyźni) oraz te, które przyjmują hormonalną terapię zastępczą;
- promienie słoneczne – nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV przyczynia się do uszkodzenia komórek skóry. Podejrzewa się, że w toczniu proces degradacji martwego naskórka przebiega nieprawidłowo i prowadzi do autoimmunizacji,
- zakażenie niektórymi wirusami lub bakteriami – dotyczy to niektórych mikroorganizmów, w tym wirusa EBV czy ludzkich retrowirusów;
- leki – w tym chlorpromazyna, metyldopa, izoniazyd, interferon czy antagoniści TNF-alfa mogą prowadzić do rozwoju tzw. tocznia polekowego, który zazwyczaj ma łagodny przebieg, a objawy ustępują po odstawieniu preparatu;
- substancje chemiczne mogące zwiększać ryzyko chorób związanych z autoimmunizacją. Są to różnorodne rozpuszczalniki organiczne, aminy aromatyczne, dieta bogata w tłuszcze, a także dym tytoniowy.
Mechanizm powstawania tocznia
Toczeń to choroba o wieloczynnikowej etiologii, która najczęściej objawia się nieprawidłowościami ze strony układu mięśniowego, szkieletowego, skórnego, krwionośnego oraz moczowego.
Krążące autoprzeciwciała przyczyniają się do aktywacji procesu zapalnego, który w konsekwencji doprowadza do stopniowej niewydolności zajętych narządów. Taki mechanizm może się odbywać na kilka sposobów – autoprzeciwciała tworzą tzw. kompleksy autoimmunologiczne, które odkładają się w skórze, naczyniach krwionośnych, doprowadzają do rozpadu krążących krwinek w organizmie, oddziałują na aktywność komórek nerwowych lub składników uczestniczących w kaskadzie krzepnięcia krwi.
Objawy kliniczne tocznia
W przebiegu tocznia podobnie jak w przypadku innych chorób autoimmunologicznych występują okresy zaostrzeń i czas kilkuletniej remisji. Ogólne objawy towarzyszące dolegliwości to głównie zmęczenie, utrata masy ciała, brak apetytu, podwyższona temperatura ciała. Natomiast poważniejsze objawy, które mogą wskazywać na zajęcie konkretnych narządów to m.in.:
- ból stawów i mięśni,
- rumień na twarzy w kształcie motyla,
- nadwrażliwość na światło,
- pokrzywka,
- objaw Raynauda,
- rumień w okolicy paznokci,
- zapalenie nerek,
- miażdżyca i zapalenie naczyń.
Diagnostyka i leczenie tocznia skórnego (rumieniowatego) w Warszawie, czy warto?
Wskazania
Jeśli niepokoją Cię:
- ogólne osłabienie i brak apetytu,
- wędrujące bóle stawów,
- osłabiona siła mięśniowa,
- rumień na twarzy po ekspozycji na światło słoneczne,
- nadżerki błony śluzowej jamy ustnej i nosa,
- łuszczące się grudki skóry na tułowiu, ramionach i udach,
- rumień krążkowy,
- pokrzywka,
- nadmierne wypadanie włosów,
a także liczne zmiany wielonarządowe, to niezwłocznie udaj się do lekarza w celu wykonania diagnostyki i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.
Przeciwwskazania
Leczenie tocznia rumieniowatego układowego wymaga indywidualnego podejścia. Istnieje szereg przeciwwskazań związanych z różnymi metodami terapeutycznymi i stosowanymi dawkami leków.
Przykładowo glikokortykosteroidów nie należy stosować u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, wrzodami żołądka czy niewydolnością serca. Istnieje ryzyko, że te środki mogą pogorszyć kontrolę glikemii lub zwiększyć ryzyko złamań kości. Jeśli chodzi o leki immunosupresyjne, są przeciwwskazane w ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze, podczas aktywnie toczących się infekcji, a także w przypadku niewydolności wątroby czy nerek. Ogólnym przeciwwskazaniem, które dotyczy wszystkich grup leków, jest nadwrażliwość na substancję czynną.
W przypadku pacjentów z toczniem ważne jest ścisłe monitorowanie i spersonalizowane leczenie, tak, aby jednocześnie zminimalizować ryzyko powikłań i uciążliwych objawów oraz skutków ubocznych terapii, zwłaszcza w kontekście występujących schorzeń towarzyszących.
Dawka początkowa oraz jej zmniejszanie są uzależnione od postaci i aktywności choroby, czynników ryzyka uszkodzenia narządów, a także indywidualnej odpowiedzi pacjenta na leczenie.
Toczeń rumieniowaty układowy – rozpoznanie
Kryteria rozpoznania tocznia opierają się o wiele parametrów klinicznych oraz immunologicznych. Do najważniejszych należą: rumień, nadwrażliwość na światło, owrzodzenia w jamie ustnej, zapalenie stawów, zmiany w nerkach (białkomocz), łysienie bez tworzenia blizn, zapalenie błon surowiczych, zmiany w układzie nerwowym, zaburzenia hematologiczne (leukopenia, trombocytopenia) i immunologiczne. Spełnienie odpowiedniej liczby kryteriów diagnostycznych pozwala rozpoznać tocznia.
Diagnostyka wymaga również przeprowadzenia oceny klinicznej i wykonania badań laboratoryjnych (m.in. morfologia, CRP, kreatynina, mocznik, przeciwciała) oraz obrazowych (zdjęcie klatki piersiowej, elektrokardiogram, echokardiografia).
Przebieg leczenia
Właściwe leczenie ma na celu skuteczne zarządzanie zapaleniem, aby uniknąć trwałych uszkodzeń narządów. Uwzględnia się przede wszystkim stopień zajęcia narządów wewnętrznych, współistniejące schorzenia oraz występujące powikłania związane z leczeniem. Ważnym aspektem jest minimalizacja skutków ubocznych leków oraz ryzyka wystąpienia wtórnych infekcji.
W łagodnej postaci tocznia chory przyjmuje leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i immunomodulujące. Na skórę miejscowo stosuje się kremy i maści zawierające glikokortykosteroidy oraz kremy z filtrem SPF chroniące skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV. W cięższych przypadkach lekarz może zalecić doustne przyjmowanie glikokortykosteroidów.
Jeśli proces autoimmunizacyjny jest bardzo nasilony i zagraża niewydolności wielonarządowej, stosuje się dożylne, pulsacyjne dawki metyloprednizolonu lub innego glikokortykosteroidu.
Efekty leczenia
Aktualnie całkowite wyleczenie tocznia rumieniowatego nie jest możliwe, jednak zdarzają się przypadki samoistnego ustąpienia objawów lub dłuższej remisji. W postaciach o umiarkowanym lub łagodnym natężeniu objawów można normalnie funkcjonować, stosując się do zaleceń lekarza oraz zażywając nieprzerwanie lekarstwa, które zapobiegają ich nasileniu. Fundamentalną kwestią jest odpowiednia terapia, dostosowana do stopnia ciężkości symptomów, a jednocześnie dająca jak najmniejsze skutki uboczne.
Toczeń przejawia się na różne sposoby, jednak oznaki skórne należą do najbardziej wstydliwych. Jeśli chcesz mieć chorobę pod kontrolą, zgłoś się do lekarza dermatologa, który dobierze właściwe leczenie łagodzące objawy, ot co.
Zacznij swoją przemianę dziś! Skontaktuj się z nami, aby umówić konsultację. Odkryj, jak możemy pomóc Ci osiągnąć wymarzony wygląd.
Umów się na konsultację
