Twoje palce naprzemiennie bledną, sinieją oraz czerwienią się pod wpływem zimna? Zastanawiasz się, czy nie jest to objaw Raynauda? Konsultacja lekarska pomoże rozwiać Twoje wątpliwości, a właściwie przeprowadzona diagnostyka i leczenie przyczynią się do poprawy jakości życia i komfortu psychicznego, ot co.
Co to jest objaw Raynauda?
Objaw Raynauda to zaburzenie naczynioruchowe, które charakteryzuje się zblednięciem i zasinieniem oraz zaczerwienieniem skóry na palcach rąk i stóp pod wpływem niskiej temperatury. Takie oznaki są wynikiem gwałtownego skurczu małych tętniczek, po którym następuje ich szybki rozkurcz.
Dolegliwość występuje najczęściej pomiędzy 15. a 45. rokiem życia i może być następstwem choroby autoimmunologicznej, takiej jak toczeń układowy lub twardzina układowa, chorób tarczycy, chorób hematologicznych, chorób odcinka szyjnego kręgosłupa, zatrucia chemicznego lub stanowi odpowiedź na wibrację (postać wtórna zwana chorobą Raynauda). Pojawia się również niezależnie od innych schorzeń (postać pierwotna określana jako zespół Raynauda). Dodatkowo objaw częściej jest obserwowany u osób żyjących w chłodniejszym klimacie oraz u młodych kobiet z pozytywną historią rodzinną. Natomiast w populacji ogólnej występuje z częstością około 3-4%.
Jak dochodzi do manifestacji objawu Raynauda?
Dokładna patogeneza dolegliwości nie została do końca wyjaśniona. Wiadomo, że nagłe obniżenie temperatury środowiska lub stałe narażenie na zimno prowadzi do charakterystycznego zblednięcia i ochłodzenia skóry na palcach. Prawdopodobnie nasilony skurcz naczyń jest spowodowany nadmierną aktywacją specyficznych receptorów lub ich nadmierną liczbą w naczyniach krwionośnych. Objaw może dotyczyć tylko jednej ręki lub może występować obustronnie. Zdarza się, że pojawia się również na stopach, zazwyczaj z wyłączeniem kciuka.
Obszar ciała o prawidłowym zabarwieniu jest wyraźnie odgrodzony od skóry, na której obserwuje się objaw Raynauda. Następnie dochodzi do zasinienia, ucieplenia i zaczerwienienie skóry (tzw. triada Raynauda).
Nietypowe przejawy objawu Raynauda
Oprócz dystalnych części ciała, takich jak ręce czy stopy, objaw Raynauda może dotyczyć również innych miejsc – małżowin usznych, języka, warg, nosa czy brodawek sutkowych. Dla osób uprawiających sporty zimowe lub matek karmiących jest to szczególnie uciążliwe i obniża jakość życia.
Estrogeny, których stężenie zwiększa się w momencie ciąży i laktacji przyczyniają się do zaostrzenia objawu, który wcześniej mógł ujawniać się tylko na rękach czy stopach.
Jeśli chodzi o kobiety karmiące, u których występuje napad Raynauda ważne jest, aby dobrze ogrzać pierś przed rozpoczęciem karmienia. Unikaj warunków, które prowadzą do wysuszenia piersi. Zadbaj o dogłębne nawilżenie i kompleksową pielęgnację tego obszaru. Dobrze sprawdzą się maści z lanoliną lub oliwką. Niezbędne jest również odpowiednie ubranie, w tym wygodne, bawełniane biustonosze i ogrzane wkładki laktacyjne. Jeśli karmieniu towarzyszy ból, można zastanowić się nad czasowym odciąganiem pokarmu do butelki.
Diagnoza i leczenie objawu Raynauda w Warszawie, czy warto?
Wskazania
Jeśli na skórze Twoich palców u rąk lub stóp pojawiło się następujące po sobie:
- zblednięcie i ochłodzenie,
- zasinienie,
- zaczerwienienie,
warto zdecydować się na diagnostykę u lekarza specjalisty, który dostosuje odpowiednią terapię i zleci pacjentowi wytyczne łagodzące nieprzyjemne symptomy.
Przeciwwskazania
W zależności od stopnia nasilenia objawów i wdrożonego leczenia przeciwwskazania będą się różnić. Bezpośrednim przeciwwskazaniem do leczenia farmakologicznego jest nadwrażliwość na substancję czynną w przyjmowanych preparatach. Natomiast wszelkie zabiegi chirurgiczne wymagają indywidualnej konsultacji z lekarzem. W przypadku poważnych chorób ogólnoustrojowych, takich jak nieuregulowane nadciśnienie tętnicze, niewydolność wątroby czy problemy sercowo-naczyniowe, zabieg może być przeciwwskazany.
W chorobie Raynauda ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem jakiegokolwiek leczenia, zwłaszcza jeśli stosujesz leki na inne schorzenia. Specjalista dopasuje terapię w taki sposób, aby uniknąć działań niepożądanych i zminimalizować ryzyko zaostrzenia objawów.
Przebieg leczenia
W przypadku podejrzenia objawu Raynauda zostanie wykonane u Ciebie badanie kapilaroskopowe w celu dokładnego obejrzenia przez lekarza drobnych naczynek kapilarnych oraz oceny przepływu krwi. Badanie wykonuje się na granicy skóry i płytki paznokciowej. Pamiętaj, aby przynajmniej tydzień przed badaniem nie wykonywać manicure i pedicure oraz nie malować płytek paznokci. Lekarz przeprowadzi również dokładny wywiad medyczny, badanie przedmiotowe i oceni, czy konieczna jest dalsza diagnostyka, np. badania krwi (morfologia, CRP, OB, obecność specyficznych przeciwciał ANA oraz stężenie hormonów tarczycy).
Objaw Raynauda nie podlega konkretnemu leczeniu i zazwyczaj utrzymuje się przez całe życie. Osoba chora powinna unikać stresu, wibracji oraz przebywania w chłodnych miejscach, a także stosować maści rozgrzewające oraz leki rozszerzające naczynia krwionośne. Konieczne jest odstawienie tytoniu, środków antykoncepcyjnych oraz napojów z wysoką zawartością kofeiny. Głównym celem terapii jest usprawnienie krążenia, co łagodzi uciążliwe objawy.
Postać pierwotna nie przyczynia się do niedokrwienia palców, natomiast wtórna zależy przede wszystkim od stopnia zaawansowania i nasilenia choroby podstawowej. W jej przebiegu może dochodzić do powstawania zmian niedokrwiennych, a w konsekwencji do tworzenia się niegojących ran. Lekarz może wtedy wdrożyć leczenie farmakologiczne. Szczególnej troski wymagają pacjenci, u których doszło do owrzodzenia opuszków palców.
W przypadku wyjątkowo uciążliwych objawów, którym towarzyszy nasilona potliwość rąk lub zagrożenie martwicą, chirurg może wykonać tzw. sympatektomię. Zabieg polega na przecięciu nerwów współczulnych w klatce piersiowej. Rozważa się również iniekcję toksyny botulinowej do ręki, co musi być przeprowadzone precyzyjnie przez doświadczonego specjalistę.
Efekty leczenia
Objaw Raynauda i jego nasilenie może ulec zmianie, co zależy między innymi od poziomu stresu i temperatury otoczenia. Cieplejsze zimy często dają mniejsze nasilenie dolegliwości. Dodatkowo pierwotna postać jest łagodna i nie stanowi zagrożenia niedokrwienia palców, jednak nie należy zapominać o noszeniu rękawic oraz ciepłego obuwia. Leczenie farmakologiczne w połączeniu ze współpracą z klinicystą dają najlepsze rezultaty.
Objaw Raynauda może mieć różny przebieg, dlatego w przypadku niepokojących objawów warto skonsultować się z lekarzem i zasięgnąć odpowiedniej porady, ot co.
Zacznij swoją przemianę dziś! Skontaktuj się z nami, aby umówić konsultację. Odkryj, jak możemy pomóc Ci osiągnąć wymarzony wygląd.
Umów się na konsultację
