Osoby aktywne seksualnie znacznie częściej zmagają się z drobnoustrojami przenoszonymi drogą płciową. Wynika to z możliwości wystąpienia schorzenia o bardzo poważnych konsekwencjach, a także problemów z zajściem w ciążę, czy też powikłań u nowonarodzonego dziecka. Wiele chorób przenoszonych tą drogą, szczególnie na początku może nie dawać żadnych objawów. Ważne jest więc, aby wykonywać odpowiednie badania diagnostyczne.
Czym są choroby przenoszone drogą płciową?
Choroby przenoszone drogą płciową takie, jak rzeżączka, HIV oraz kiła wciąż są tematem, na który się nie rozmawia. Z roku na rok rośnie liczba osób zakażonych. Właśnie dlatego należy przeprowadzić odpowiednie badania diagnostyczne, które pomogą wykluczyć i skutecznie leczyć chorobę.
Schorzenia przenoszone drogą płciową diagnozowane są zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet będących w różnym wieku. Najczęściej chorują jednak osoby młode o dużej aktywności seksualnej, praktykujące różne techniki i często zmieniające partnerów. Wyróżnia się podstawowe grupy chorób przenoszonych drogą płciową, w zależności od powodujących je drobnoustrojów. Mogą być wynikiem zakażenia bakteriami (kiła, rzeżączka, chlamydioza), wirusami (kłykciny kończyste, HIV), grzybami (kandydoza). Warto pamiętać, że do zakażenia może dojść nie tylko poprzez stosunek waginalny – jest to także możliwe poprzez seks oralny i analny.
Jak wygląda diagnostyka rzeżączki?
Rzeżączka stanowi najpowszechniejszą chorobę przenoszoną drogą płciową. Wywołana jest przez bakterie Gram-ujemne dwoinki Neisseria gonorrhoeae. Rzeżączka wywołuje symptomy związane drogami rodnymi, cewką moczową, gardłem, spojówkami, gorączką i ogólnym osłabieniem. Zakażenie ma miejsce w wyniku kontaktu płciowego zarówno pochwowego, analnego, jak i oralnego. Czasami chorobą można się również zarazić przez używanie tych samych ręczników i środków higieny osobistej, co osoba choroba.
Przy podejrzeniu występowania rzeżączki, przeprowadza się test GC. Jest to badanie posiewowe w kierunku bakterii powodujących rzeżączkę. Można też wykonać test PCR w laboratorium.
Jak wygląda diagnostyka kiły?
Kiła tak, jak rzeżączka jest chorobą bakteryjną. Bardzo łatwo można się nią zarazić – podczas kontaktu seksualnego, a także przez pocałunek. Głównym objawem zakażenia kiły są wrzodziejące zmiany skórne lub wysypka na całym ciele – szczególnie w okolicach intymnych i na stopach. Ignorowanie objawów i nieskonsultowanie ich z lekarzem może powodować przejście choroby w stan uśpienia bez wyraźnych objawów. W niektórych przypadkach powoduje to kiłę ośrodkowego układu nerwowego i może objawiać się utratą widzenia oraz słuchu.
Diagnostyka tej choroby wykorzystuje test VDRL. To standardowy, refundowany test dla kobiet w ciąży. W przypadku pacjentek ciężarnych przeprowadza się go dwa razy – pierwszy raz na początku i w 37. tygodniu ciąży. Krew żylną pobiera się ze zgięcia w łokciu. W sytuacji, gdy wynik wyjdzie pozytywny, należy przeprowadzić szerszą diagnostykę o test przeciwko kile, m.in. FTA-ABS. Badanie może dawać w niektórych przypadkach wynik fałszywie pozytywny. Badanie FTA-ABS charakteryzuje się dużą dokładnością i czułością. Wykazuje reaktywność na poziomie 85% w przypadku kiły pierwszorzędowej i 100% w przypadku kiły drugorzędowej.
Jak wygląda diagnostyka chlamydiozy?
Schorzenie spowodowane jest bakteriami Chlamydia trachomatis. Choroba przenosi się drogą płciową, a do zarażenia dochodzi zwykle u młodych ludzi. Objawy często są łagodne i mogą być mylone z innymi dolegliwościami, co jest trudnością we właściwym rozpoznaniu. Długotrwałe stany chorobowe mogą jednak prowadzić do bezpłodności. Istnieje kilka metod diagnostyki, które pozwalają wykryć chorobę. Pierwszą z nich stanowi test z krwi, który weryfikuje problem immunoglobulin IgM oraz IgG – jest refundowany przez NFZ.
Drugą metodą jest test PCR, który charakteryzuje się wysoką skutecznością. Jest to badanie molekularne, bardzo czułe i umożliwiające wykrycie 99% przypadków choroby. Substancja do badania pozyskiwana jest z szyjki macicy (u kobiet) albo cewki moczowej (u mężczyzn). Można także użyć pierwsze 15 ml porannego moczu.
Jak wygląda diagnostyka HIV?
Wirus HIV także zalicza się do chorób, którymi można zakazić się drogą płciową w wyniku kontaktów seksualnych bez prezerwatywy. Do zakażenia dochodzi także na skutek kontaktu z krwią osoby chorej, jeśli przedostanie się ona na uszkodzoną skórę lub zostanie wstrzyknięta podczas korzystania ze wspólnych igieł i strzykawek. Kobieta może także przenieść chorobę na dziecko podczas porodu i karmiąc piersią.
Test na obecność HIV można wykonać bezpłatnie, bez skierowania w jednym z punktów konsultacyjno-diagnostycznych. Podczas badania pobiera się niewielkiej ilości krew. W kolejnym etapie szuka się antygenu wirusa oraz przeciwciał, które są skierowane w przeciwnym kierunku do wirusa. Na wynik czeka się dzień lub dłużej – w zależności od placówki. Pierwsze badanie można przeprowadzić 2 tygodnie po zakażeniu, jednak całkowita pewność co do otrzymanego wyniku ujemnego jest możliwa dopiero po 12 tygodniach.
Jak wygląda diagnostyka kłykcin kończystych (HPV)?
Kłykciny kończyste są schorzeniem wywołanym przez HPV. Zidentyfikowano do tej pory około 100 typów HPV, a około 30 z nich jest przekazywanych podczas kontaktów seksualnych. HPV może spowodować zachorowanie na raka szyjki macicy oraz występowanie kłykcin. Objawami są najczęściej niewielkie, cieliste brodawki. Czasem osiągają większe rozmiary i przybierają formę kalafiorowatą. Objawom towarzyszy także swędzenie i uczucie dyskomfortu podczas stosunku. Zmiany często rozprzestrzeniają się i rosną. Właśnie dlatego tak ważne jest prawidłowe rozpoznanie.
W przypadku zauważenia zmian świadczących o występowaniu kłykcin przeprowadza się test, który pozwala określić, z jakim typem wirusa ma się do czynienia. W tym celu wykonuje się np. test HPV 37.
Jak wygląda diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby typu B?
Wirusowe zapalenie wątroby typu B to choroba, którą można się najczęściej zarazić poprzez krew. Często dochodzi do zakażenia także podczas stosunku płciowego i bezpośredniego kontaktu z wydzieliną z pochwy lub spermą.
Diagnostyka schorzenia polega na wykonaniu testu z krwi, w którym oznaczane są antygeny i przeciwciała WZW B. Antygeny to HBsAg, HBeAg, a przeciwciała – anty HBs, anty HBc i anty HBe. Można także zastosować testy PCR. To badanie umożliwia wykrycie materiału genetycznego wirusa i przeprowadzane jest jako uzupełnienie wcześniejszej diagnostyki.
Jak wygląda diagnostyka kandydozy?
Kandydoza (grzybica narządów płciowych) jest schorzeniem spowodowanym przez drożdżaki. Można się zarazić podczas stosunków płciowych, ale do zakażenia może dojść również w publicznej toalecie i na basenie. Najczęstszym objawem kandydozy jest świąd, pieczenie pochwy lub sromu, podrażnienia i zaczerwienienie błony śluzowej, ból przy oddawaniu moczu.
Jeśli wystąpią jakiekolwiek symptomy świadczące o chorobie, koniecznie trzeba wykonać badania. O diagnozie należy także powiedzieć partnerowi, który również powinien poddać się procesowi leczenia i nie powodować następnego zakażenia.
Jedną z metod diagnostyki jest badanie mikroskopowe. Aby je przeprowadzić, pobierany jest wymaz z wydzieliny z pochwy, sromu lub penisa, a następnie dokonywany jest rozmaz. W późniejszym etapie preparat jest barwiony, a następnie szukane są charakterystyczne komórki drożdżaków.
Badania diagnostyczne trwają minimum tydzień. Można skorzystać także z testów PCR wykrywających genetyczną obecność drożdży. Materiał do badania pobierany jest z zakażonych okolic, a sam test wyróżnia się 99% skutecznością.
Leczenie chorób sromu w Klinice OT.CO w Warszawie
Dlaczego badania diagnostyczne chorób przenoszonych drogą płciową są tak istotne?
Prawidłowe leczenie danej choroby przenoszonej drogą płciową i zapobieganie poważnym konsekwencjom jest możliwe wyłącznie przy zastosowaniu odpowiedniej diagnozy. Najczęściej wykonywane są testy wykrywające obecność konkretnej bakterii. Próbki do badania pobierane są przez wymaz z narządów płciowych lub pobór krwi. Nieleczone choroby mogą powodować poważne konsekwencje.
Właśnie dlatego tak ważne jest, aby w przypadku częstej zmiany partnerów regularnie poddawać się badaniom. Kobiety w ciąży także powinny badać się na obecność chorób wenerycznych, aby zapobiec przeniesieniu ich na dziecko. Po wykryciu choroby najczęściej stosuje się odpowiednie leczenie.
